Regularnie na naszych łamach opisujemy kolejne realizacje, które prowadzą do powstania nowoczesnych i świetnie wyposażonych ośrodków kultury. Wypada się cieszyć, że są takie możliwości, programy pozwalające finansować rewitalizacje, czy też budowę zupełnie nowych obiektów, pozwalając na rozwinięcie bogatej i różnorodnej działalności kulturalnej. Miastem, które niedawno zyskało takie nowocześnie wyposażone centrum kultury są Gorlice. Warto już na wstępie wspomnieć, że jego nagłośnienie zbudowano w oparciu o sprzęt marki L-Acoustics, dostarczony oczywiście przez firmę Audio Plus. Za oświetlenie, mechanikę sceniczną i multimedia odpowiadała firma P.S. Teatr.
Gorlice to miasto w Małopolsce, położone w atrakcyjnym turystycznie regionie, na granicy pasma Beskidu Niskiego. Działalność kulturalna, nie tylko polegająca na organizacji wydarzeń, ale także prowadzeniu różnych zajęć, grup i sekcji skupia się tam wokół Gorlickiego Centrum Kultury, działającego od 1982 roku. Powstało ono w wyniku połączenia dwóch placówek, Zakładowego Domu Kultury „Górnik” i działającego wcześniej Miejskiego Ośrodka Kultury. Siedzibą od początku stał się budynek przy ul. Michalusa 4, wcześniej wykorzystywany przez pierwszą z wymienionych instytucji. Gmach ten wybudowano w 1956 roku, nic zatem dziwnego, że w ostatnich kilkunastu latach coraz wyraźniej odczuwalna była potrzeba daleko posuniętej modernizacji – warto przy tym wspomnieć, że jest on całkiem spory, dysponując dużą powierzchnią użytkową, liczącą bez mała 4000 m2.
W sali widowiskowej przebudowano zarówno scenę, jak i widownię, przy czym jej część została podniesiona. By wyeksponować zdobienia i sztukaterię zmieniono kolorystykę wnętrza, a także odrestaurowano historyczny żyrandol. Nowe nagłośnienie sali dostarczyła i zainstalowała firma Audio Plus. (fot. J. Martini-Kielan)
W 2020 roku udało miastu udało się zyskać dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, które przeznaczono na projekt o nazwie „Rewitalizacja budynku Gorlickiego Centrum Kultury”. Dzięki temu zmodernizowano nie tylko sam gmach, ale także wyposażono go w nowoczesne urządzenia, w tym także system nagłośnienia, który dostarczyła firma Audio Plus. Janusz Zięba, dyrektor Gorlickiego Centrum Kultury, opowiedział nam w paru zdaniach jego historię i genezę samej rewitalizacji: “Budynek jest przykładem budownictwa socrealistycznego i przez wiele lat prowadzona tu była różnorodna działalność, przy czym tylko około 30 % przestrzeni wykorzystywane było na cele kulturalne. Przystępując do prac nad koncepcją rewitalizacji chciałem, by hasło „Otwarci na kulturę”, które towarzyszy Gorlickiemu Centrum Kultury, nabrało nowego znaczenia. Dzięki rewitalizacji spełniły się moje wizje i marzenia, z którymi przed 10 laty przyszedłem do GCK-u. Marzenia o tym, że sam budynek i cała instytucja stanie się miejscem na miarę XXI wieku. Przyjaznym, pięknym, pełnym gwaru roześmianych dzieci i młodzieży, skupionych na odbiorze sztuki dorosłych i radosnych seniorów, którzy z sentymentem wspominają pierwsze kroki stawiane na scenie. Starania o dofinansowanie rewitalizacji, tworzenie koncepcji oraz przygotowania techniczne rozpoczęły się w 2018 roku. Wówczas powstał zarys programu funkcjonalno-użytkowego, który w kolejnych etapach podlegał uszczegółowieniu i dopracowaniu. W efekcie stworzyliśmy liczący ponad 470 stron program, w którym zawarte były wszystkie założenia. Nie był to projekt stricte budowlany, ponieważ inwestycja była realizowana w trybie “zaprojektuj i wybuduj”, jednak jego szczegółowość pozwoliła na późniejszą realizację założeń i spełnienie zakładanych na etapie projektowania celów. Po uzyskaniu dofinansowania i przy znacznym wsparciu Miasta Gorlice rozpoczęte zostały procedury związane z realizacją inwestycji, które z przyczyn od nas niezależnych, takich jak pandemia i wybuch wojny w Ukrainie trwały blisko 2 lata”.
Grona podwieszone nad sceną składają się z dwóch zestawów L-Acoustics A10i Focus i jednego L-Acoustics A10i Wide. (fot. J. Martini-Kielan)
W grudniu 2024 roku nastąpił odbiór ostatnich prac związanych z tą inwestycją i – to warta przytoczenia ciekawostka – całość znalazła się w finale ogólnopolskiego konkursu na modernizację roku. W ramach projektu wykonano szereg prac, realizowanych z dużym rozmachem, mających w zamyśle uczynić Gorlickie Centrum Kultury obiektem nowoczesnym, w pełni odpowiadającym potrzebom różnych grup społecznych. I tak, zmodernizowano salę widowiskową, przebudowując jej podłogę i modernizując wyposażenie techniczne sali i samej sceny. Przebudowie uległy także pomieszczenia w przyziemiu, by przystosować je do nowych funkcji – co dotyczy także sal tanecznych, czy znajdującej się w części frontowej kawiarni. Zmodernizowano także salę kinową (poziom przyziemia i parteru), a poza tym dostosowano do współczesnych wymogów szereg instalacji, klatkę schodową (wybudowano także windy), przebudowano pomieszczenia administracyjne, sale na drugim piętrze (co pozwoliło na wygospodarowanie pokoi gościnnych). Wybudowano także łącznik na parterze, który usprawnił drogę ewakuacyjną z sali widowiskowej, jednocześnie umożliwiając komunikację między sceną a windą. Po zakończeniu inwestycji budynek Centrum Kultury został podzielony na sześć stref, czyli salę widowiskową, kino, salę taneczną, pracownie artystyczne, pomieszczenia biurowe oraz restaurację. Bardzo ważne jest to, że całość dostosowano także do potrzeb osób z niepełnosprawnościami – dotyczy to nie tylko sal, ale także klatek schodowych z windami, czy sanitariatów. Kolejną istotną kwestią, o której trzeba koniecznie wspomnieć jest to, że sam budynek jest obiektem zabytkowym, co pociąga za sobą szereg konsekwencji i stawia przez wykonawcą inwestycji dodatkowe wymagania. Generalnym wykonawcą była lokalna firma Z.U.P.H. Hażbud Sp. z o.o., która skupiła się na zadaniach stricte budowlanych, nas oczywiście najbardziej interesuje jednak zakres zrealizowany przez Audio Plus i P.S. Teatr. Przed firmą z Łomianek i Sękocina Nowego stanęło niełatwe zadanie, by dopasować się do złożonych wymagań, mając na względzie szczególny charakter obiektu. Zespół projektantów i dedykowany dział instalacji Audio Plus, a także specjaliści z P.S Teatr mają jednak duże doświadczenie i sporo takich realizacji na koncie, zatem i tym razem wszystko udało się wykonać w taki sposób, że zachowano klimat budynku i jednocześnie wyposażono go w nowoczesną technologię.
Centralnie podwieszono trzy subwoofery KS21i. (fot. J. Martini-Kielan)
W sali widowiskowej przebudowano zarówno scenę, jak i widownię, przy czym jej część została podniesiona. By wyeksponować zdobienia i sztukaterię zmieniono kolorystykę wnętrza, a także odrestaurowano historyczny żyrandol. Nowe nagłośnienie sali dostarczył i zainstalował Audio Plus, wszystkie prace firmy w ramach tej inwestycji trwały od grudnia 2023 do października 2024, zaś za ich koordynację odpowiedzialny był Robert Kukiełka, podczas gdy projekt przygotował Łukasz Kaźmierczak (odpowiadający także za ogólną koordynację całości). I właśnie drugi z wymienionych wyjaśnił nam dlaczego postawiono na zestawy L-Acoustics: “Zamawiający mieli doświadczenie z L-Acoustics (wciąż mają sprawny system ARCS) i chcieli kontynuować rozwój z technologią tej marki. Zależało im na tym, by nowe rozwiązania łączyły się ze starymi. Spełniliśmy to m.in. w ten sposób, że nowymi wzmacniaczami mogą zasilić stary system ARCS, dzięki czemu w ramach jednej instalacji zapewnili sobie o wiele większe możliwości, niż byłoby to możliwe w przypadku urządzeń innych marek. Ważna też była estetyka, obiekt ma swój charakter wizualny, a L-Acoustics pasuje do tych wnętrz. Ponadto zestawy A10i mają regulowane kąty falowodów, a zatem znakomicie dopasowują się do przestrzeni widowni. Z kolei miniaturowe zestawy koaksjalne 5XT pokazały swoją wszechstronność, bo działają tu jako frontfill, dogłośnienie pod balkonem i zaekranowe, i w każdej z tych ról sprawdziły się genialnie. Sporym wyzwaniem był montaż subwooferów. Zgodnie z projektem powinny być zamieszczone centralnie nad oknem sceny, jednak w tym miejscu znajduje się płaskorzeźba, której nie chcieliśmy zasłaniać, a byłoby to konieczne, gdybyśmy użyli standardowych ram do basów KS21i. Przemyśleliśmy to wewnętrznie, skonsultowaliśmy z producentem i finalnie powiesiliśmy je bezpośrednio na suficie, w odległości zaledwie kilku centymetrów. To nietypowe rozwiązanie, ale konstrukcja KS21i na to pozwala. Tu z przyjemnością wspomnę o naszym podwykonawcy, znanej waszym czytelnikom firmy Zike Labs, której elastyczność pozwoliła na szybką implementację takich nietypowych rozwiązań.”
System inspicjenta oparto o rozwiązania marki RTS. (fot. J. Martini-Kielan)
Dyrektor GCK także podkreśla w rozmowie pozytywne doświadczenia ze sprzętem renomowanej francuskiej marki: “Gorlickie Centrum Kultury miało już na wyposażeniu zestawy nagłośnieniowe L-Acoustics. Zatem wybór w znacznym stopniu wynikał z chęci rozbudowania i uzupełnienia zestawu, którego poszczególne elementy będą w pełni kompatybilne. Ważnym czynnikiem było również to, że artyści, którzy występowali na naszej scenie, oczywiście także publiczność, byli bardzo zadowoleni z jakości dźwięku. Firma Audio Plus była także otwarta na wszelkie nasze sugestie i pomagała w znalezieniu najlepszych rozwiązań, mieszczących się w naszym budżecie”.
P.S. Teatr wyposażył salę widowiskową w nowoczesne i wydajne oświetlenie sceniczne oparte na urządzeniach wyposażanych w źródła LED. (fot. P. Piekut)
Grona podwieszone nad sceną składają się z dwóch zestawów L-Acoustics A10i Focus i jednego L-Acoustics A10i Wide każde, zaś centralnie podwieszono trzy wspomniane subwoofery KS21i. W sali znalazło się także 7 zestawów L-Acoustics 5XT, przy czym cztery z nich jako frontfill, pozostałe zaś w roli dogłośnienia pod balkonem. Do napędzenia głośników służą cztery wzmacniacze L-Acoustics LA4X. System monitorów scenicznych także oparto na systemach L-Acoustics, w tym 6 sztuk X12 oraz dwie X8 – z kolejnym wzmacniaczem LA4X. Salę widowiskową wyposażono także w szereg nowych mikrofonów, które pozwolą na obsługę różnego rodzaju wydarzeń. Są to zarówno modele przewodowe, jak i bezprzewodowe – w tym Electro Voice ND76 (6 sztuk), AKG C214 (2 sztuki), Audio-Technica ATM350U (4 sztuki), Superlux PRO218A (2 sztuki), Sennheisser E604 (2 sztuki), Shure SM81 (3 sztuki), Sennheiser/ E604 (2 sztuki), czy też Electro Voice ND66 (4 sztuki). Jeśli zaś chodzi o bezprzewodowe, tutaj postawiono na markę Mipro, czyli odbiornik czterokanałowy Mipro ACT747 Dante oraz nadajniki do ręki ACT-70H (4 sztuki). System inspicjenta oparto o matrycę, zintegrowaną z pulpitem, RTS OMS, dostarczając dwa pulpity biurkowe RTS DSKP4 oraz trzy mikrofony na gęsiej szyi RTS MCP-90-12. Zainstalowano 14 sztuk naściennych zestawów głośnikowych Electro Voice EVID S4.2T, ze wzmacniaczem Dynacord V600:4. Ponadto 6 zestawów głośnikowych z regulatorem, Bosch LB7-UC06V, 2 mikrofony nasłuchu akcji scenicznej Electro Voice ND-66 oraz konsoletę Auvitran BOB AE8io.
Wiele dostarczonych elementów to wyrób własny P.S. Teatr, jak choćby mosty oświetleniowe widowni, sceny, sztankiety, mechanizmy kurtyny, wieże oświetleniowe, wysięgniki, czy system sterowania urządzeń. (fot. P. Piekut)
P.S. Teatr wyposażył salę widowiskową w nowoczesne, wydajne i przede wszystkim oszczędne oświetlenie sceniczne oparte na urządzeniach wyposażanych w źródła LED. Dostarczono i zainstalowano między innymi 12 sztuk reflektorów profilowych ETC Colorsource Spot 15-30, 6 refletorów typu PC (również ze źródłem LED) – Elation KL Fresnel B WW, 8 ruchomych głów CLF Poseidon Wash XL, 4 doskonale znane i lubiane przez scenografów lampy Portman P1 Mini LED oraz 6 ruchomych głów Martin Quantum Profile. Cały system oświetleniowy jest sterowany z poziomu konsolety MA Lighting grandMA 3 Light. System zasilania oparto jest na niezawodnych regulatorach napięcia ETC ColorSource Thru Power. W sali widowiskowej zainstalowano także system bezprzewodowej transmisji sygnału DMX oparty na trzech urządzeniach City Thearical Multiverse Show Baby 6.
Rewitalizacja Gorlickiego Centrum Kultury sprawiła także, że zupełnie nową jakość zyskało kino, które oferuje w sumie 196 miejsc. (fot. J. Martini-Kielan)
Firma P.S. Teatr dostarczyła i zainstalowała także dwa duże monitory (o przekątnej 55 cali), które przeznaczono do wyświetlania multimediów. W sali znalazł się ponadto system podglądu sceny i wyświetlania informacji, oparty m. in. na rejestratorze wideo Hikvision DS-7104N1-Q1/4PlM, a także kamerze sufitowej Hikvision DS-2CD2747G2HT-LIZS. Wiele dostarczonych elementów to wyrób własny P.S. Teatr, jak choćby mosty oświetleniowe widowni, sceny, sztankiety, mechanizmy kurtyny, wieże oświetleniowe, wysięgniki, czy system sterowania urządzeń. W innych pomieszczeniach również zainstalowano system oświetlenia scenicznego, zbudowany w oparciu o 6 reflektorów ETC Colorsource Spot 25-50, zespół dimmerów PLS Pegasus FLX i splitter DMX Obsidian RDM. P.S. Teatr wyposażył Gorlickie Centrum Kultury także w system wyciągarek wraz kompletnym sterowaniem i okotarowanie z mechanizmem kurtyny horyzontowej.
Jako kinowe nagłośnienie efektowe pracuje 14 głośników L-Acoustics 5XT. (fot. J. Martini-Kielan)
Rewitalizacja Gorlickiego Centrum Kultury sprawiła także, że zupełnie nową jakość zyskało kino, które oferuje w sumie 196 miejsc. Wcześniej tę salę wykorzystywały kluby sportowe, ale odzyskano ją na cele kulturalne. Samą technikę kinową dostarczył podwykonawca firmy Audio Plus, czyli Cine Project, zaś sercem systemu jest cyfrowy projektor DCI NEC NC1202 z obiektywem NP9LS, a także serwer kina cyfrowego DCI Dolby IMS3000. Ekran to MWscreens Tener 3D 2,4 – zastosowano także system obrazu 3D Volflni Smart Crystal Cinema Neo, ze specjalnymi okularami DepthQ. Kino ma także procesor dźwięku przestrzennego QSC JSD-60, zaś Audio Plus wyposażył je w nagłośnienie L-Acoustics: X12 (3 sztuki), KS21i (2 sztuki) oraz 5XT (jako kinowe głośniki efektowe w liczbie 14 sztuk). Całość napędzają trzy wzmacniacze LA2Xi. Do sali kinowej zostało ponadto dostarczone przez P.S. Teatr mobilne oświetlenie sceniczne, w tym 6 sztuk reflektorów typu PC Elation KL Fresnel 8 WW oraz 4 lampy Portman P1 Mini LED. Ponadto firma wykonała instalację obwodów sygnałowych i zasilania, wieżę oświetleniową, a także mechanizm kurtyny. Po zakończeniu całej inwestycji obiekt zyskał także odpowiednią do potrzeb salę taneczną, z okotarowaniem, oświetleniem i systemem nagłośnienia, który oparto o mobilny system L-Acoustics ARCS, już wcześniej posiadany przez tę placówkę. Nie zabrakło oczywiście zaplecza, z szatnią, łazienką z prysznicami itp.
Obiekt zyskał także odpowiednią do potrzeb salę taneczną, z okotarowaniem, oświetleniem i systemem nagłośnieniowym. (fot. P. Piekut)
Inwestycja nie była łatwa i zarówno zamawiający, jak i wykonawcy musieli rozwiązać wiele problemów, ale dzięki profesjonalizmowi obu stron – wszystko udało się znakomicie, dzięki czemu miasto zyskało obiekt godny XXI wieku, jak to sobie wymarzył jego dyrektor. Robert Kukiełka, który z ramienia Audio Plus koordynował prace na miejscu, wspomina: “Cały remont był niezwykle burzliwy, bo poprzedni generalny wykonawca nie ukończył prac, a sprawa ciągnęła się bardzo długo. Przyspieszyła dopiero, gdy budowę przejęła lokalna firma Hażbud, która już pierwszego dnia wprowadziła ponad 100 ludzi i w ciągu miesiąca wykonała większość prac. Sam obiekt ma ponad 70 lat, ale z zabytkowymi też mamy doświadczenie”. Łukasz Kaźmierczak dodaje jeszcze: “Cieszę się, że udało nam się wygrać to postępowanie, bo współpraca z ludźmi, którzy mają wizję i zależy im na jakości sprzętu nagłośnieniowego – to sama przyjemność”. Dyrektor Gorlickiego Centrum Kultury, Janusz Zięba, także dobrze wspomina tę współpracę: “Prace wdrożeniowe przebiegały bardzo sprawnie, bowiem zarówno Audio Plus, jak i generalny wykonawca uwzględniali nasze uwagi wynikające z rozpoczęcia pracy z systemami i modyfikowali je odpowiednio do naszych potrzeb. Nowe systemy w pełni spełniły nasze oczekiwania, sprawdzając się podczas organizacji wielu wydarzeń, które od zakończenia prac odbyły się w GCK. Od października 2024 roku było to kilkadziesiąt spektakli teatralnych, kilkanaście koncertów oraz kilka wydarzeń łączących różne formy sztuki”.
System nagłośnieniowy L-Acoustics ARCS (fot. J. Martini-Kielan)
Cała inwestycja, włącznie z omówionym powyżej zakresem prac doprowadziła do powstania centrum kultury w pełni odpowiadającego potrzebom współczesnego odbiorcy – wyposażonego w sprzęt wysokiej jakości i przygotowanego do realizacji różnych wydarzeń. Dla Gorlic jest to przecież niezwykle ważna instytucja, zapewniająca mieszkańcom wrażenia najwyższej próby. Bowiem choć w muzyce, teatrze, kinie i każdej z innych sztuk najważniejsza jest jakość artystyczna, to musi być ona podana w możliwie jak najbardziej komfortowych warunkach i za pomocą sprzętu odpowiedniej jakości. I choć od ukończenia prac nie minął nawet rok, już w tak krótkim czasie działo się naprawdę dużo. Janusz Zięba, kierując tą placówką, sam docenia jak ważną spełnia ona rolę: “Gorlickie Centrum Kultury prowadzi bardzo różnorodną działalność, mamy pracownie tematyczne, taneczną, plastyczną, ceramiczną, komiksu i ilustracji, grafiki warsztatowej, malarską, teatralną oraz muzyczną. Ponadto GCK jest organizatorem wielu koncertów, przedstawień teatralnych oraz interdyscyplinarnych wydarzeń, takich jak festiwal literacki, festiwal światła, czy salon sztuki komiksowej. Taka działalność stawia przed nami spore wymagania, także pod względem technicznym – wyposażenie musi być bezawaryjne i zaprojektowane tak, by spełnić praktycznie każdy rider techniczny dostosowany do audytoriów tej wielkości. Nasza sala widowiskowa jest wymagająca, ponieważ posiada niejako trzy przestrzenie – część płaską, częściowe podniesienie widowni pod balkonem oraz balkon z amfiteatralną widownią. Projekt musiał być tak przygotowany, by pokrycie dźwiękiem, klarowność odsłuchu oraz czytelność mowy były równomierne w całej sali. Dzięki współpracy Audio Plusa, pracowników GCK oraz Hażbudu udało się uzyskać wspaniały dźwięk we wszystkich miejscach na widowni. Jesteśmy z tego bardzo zadowoleni. Cały budynek został także wyposażony w kompleksowy system inspicjenta, podzielony na strefę techniczną sceny wraz z zapleczem i garderobami oraz strefę widza. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwa jest bezproblemowa komunikacja w całym budynku. Mamy również salę kinową oraz dwie sale taneczne (po złożeniu mobilnej ściany pełnią one funkcję sali teatralnej „OFF” oraz koncertowej), które także zostały wyposażone w zestawy nagłośnieniowe L-Acoustics oraz niezbędne peryferia”.
Gorlickie Centrum Kultury (fot. J. Martini-Kielan)
Czytając te słowa nie sposób nie przyznać, że warto inwestować w kulturę, placówki – także te w mniejszych miejscowościach – by nadać im postać w pełni odpowiadającą współczesnym potrzebom i wyzwaniom. Nowoczesny sprzęt wysokiej jakości sprawdzi się w wielu zastosowaniach, a publiczność z pewnością doceni walory dźwiękowe i wizualne. Gorlice już mają taki ośrodek, pytanie zatem gdzie pojawi się kolejny? O którym chętnie napiszemy.
Tekst: Dariusz Mazurowski, Muzyka i Technologia
Zdjęcia: Jacek Martini-Kielan; Piotr Piekut
NAGŁOŚNIENIE I OŚWIETLENIE DLA DOMÓW KULTURY
Zainteresowały cię opisane rozwiązania i wykorzystane urządzenia?
Pomożemy, doradzimy, odpowiemy na twoje pytania.
Skontaktuj się z nami.
