Koncerty rejestrowane w stereo to już przeszłość. Filmy udźwiękawiane i miksowane w 7.1 i produkcje telewizyjne z dźwiękiem w 5.1 to teraźniejszość, ale już z widoczną datą końcową. Technologia Dolby ATMOS, która całkiem dosłownie przenosi dźwięk na wyższy poziom i rozbudowuje go o kolejny wymiar, to – jak widać już dzisiaj – zdecydowana przyszłość. Bez względu jednak na to, czy miksujemy w stereo, 5.1, 7.1, w najnowszych standardach dźwięku immersyjnego, czy też tworzymy materiały binauralne do odsłuchu w słuchawkach lub po prostu jesteśmy melomanami, którzy cenią sobie odsłuch muzyki w takim brzmieniu, w jakim została zarejestrowana i zmiksowana, będziemy potrzebowali odpowiednich narzędzi. Nie od dziś wiadomo, że stając przed wyborem najlepszego rozwiązania, nie można polegać tylko na kartach katalogowych, suchych danych technicznych czy wideotestach. Jedyną drogą zapoznania się z danym produktem jest tylko osobisty odsłuch. Dlatego producenci profesjonalnych kolumn studyjnych, jak i sprzętu domowego, wkładają bardzo wiele wysiłku w tworzenie przestrzeni, w których będzie można zaprezentować najnowsze technologie.
Niedawno, w Nowej Iwicznej pod Warszawą, rozpoczął działalność Showroom Genelec, w którym nie tylko można posłuchać wielu różnych modeli kolumn producenta i bezpośrednio je porównać, ale także osobiście przekonać się, jaki potencjał drzemie w najnowszych technologiach dźwięku wielokanałowego, zarówno dla branży filmowej, jak i muzycznej.
Firma Genelec może pochwalić się przebogatym portfolio monitorów i wieloma unikatowymi rozwiązaniami technologicznymi. W jej ofercie znajdziemy zarówno potężne zestawy głośnikowe do zabudowy w największych kompleksach studyjnych i produkcyjnych, mniejsze, cyfrowe zestawy z nowoczesnymi technologiami zapewniającymi optymalną pracę nawet we wnętrzach o nie najlepszej akustyce, a także małe głośniki biurkowe, które znakomicie sprawdzą się w pracowniach muzyków, kompozytorów, twórców muzyki filmowej, montażystów wideo, vlogerów czy twórców podcastów. Oprócz bogatego portfolio, w którym każdy z odbiorców znajdzie najlepszy dla siebie monitor z odpowiedniej półki cenowej, z całą pewnością kolejnym wyróżnikiem rozwiązań firmy Genelec, wpływającym na to, że są tak chętnie wybierane, jest unikatowy system optymalizacji akustycznej GLM. Genelec Loudspeaker Manager jest przełomowym, wielokrotnie nagradzanym, najbardziej zaawansowanym i intuicyjnym zintegrowanym systemem automatycznej kalibracji monitorów dostępnym na rynku. Umożliwia dokładną kalibrację monitorów pod względem poziomu, opóźnienia i charakterystyki częstotliwościowej. To oprogramowanie, które na podstawie pomiarów dokonywanych z pomocą mikrofonu kalibracyjnego i adaptera sieciowego Genelec, potrafi automatycznie wprowadzić niezbędne korekcje (w znacznym stopniu eliminując niedomagania akustyki wnętrza) oraz wprowadzić niezbędne opóźnienia, dzięki czemu słuchacz będzie miał pewność, że znajduje się w najlepszym punkcie odbioru pełnego obrazu stereo czy immersyjnego dźwięku wielokanałowego.
Unikatową na rynku funkcją jest również możliwość zarządzania najniższymi częstotliwościami, które w wielu miejscach, nawet tych z zaawansowaną adaptacją akustyczną, mogą być źródłem wielu problemów, utrudniających wiarygodne odsłuchy. GLM pozwala także na tworzenie wielu grup odsłuchowych, dzięki temu, posługując się bardzo intuicyjną aplikacją z czytelnym i łatwym w obsłudze interfejsem, jesteśmy w stanie przełączać się między wieloma systemami monitoringu i właśnie w ten sposób słuchać naszego miksu na różnych jego etapach. Warto tutaj zaznaczyć również, że producent tworzy wszystkie znajdujące się w ofercie monitory tak, aby charakteryzowały się spójnym brzmieniem i były w pełni skalowalne. Dzięki temu, kiedy kupimy parę stereo bazującą monitorach Genelec, po pewnym czasie, dodając dowolne modele tego producenta, możemy z łatwością rozbudować zestaw dla potrzeb większego systemu wielokanałowego lub immersyjnego, wciąż mając pewność, że cały zestaw będzie charakteryzował się spójną sygnaturą brzmieniową, będzie zapewniał najwyższą jakość dźwięku, ale przede wszystkim będzie wiarygodnym narzędziem gwarantującym, że wyprodukowany na tych monitorach materiał, zawsze i wszędzie zabrzmi dobrze. To wszystko sprawia, że rozwiązania firmy Genelec od wielu lat są standardem w większości studiów telewizyjnych, filmowych kompleksów produkcyjnych, studiów muzycznych, radiowych czy wozów transmisyjnych i nagraniowych, a teraz coraz częściej monitory tego producenta są również wybierane przez indywidualnych twórców do małych, prywatnych pracowni i studiów domowych. Postanowiliśmy odwiedzić nowy showroom Genelec zbudowany przez polskiego dystrybutora, firmę Konsbud Audio i przekonać się jakie rozwiązania można zobaczyć w tej przestrzeni, dowiedzieć się jakie były kulisy jej powstania i co ją wyróżnia.
Łukasz Kornafel, „Muzyka i Technologia”: Jak wyglądały kulisy powstania showroomu umożliwiającego odsłuch monitorów z oferty Genelec? Pamiętam, że wcześniej w waszym biurze już było miejsce, w którym można było posłuchać kilku modeli, czy to nowe miejsce jest jego ewolucją czy raczej rewolucyjną przestrzenią?
Jacek Majewski, Konsbud Audio: Stworzenie specjalnej przestrzeni odsłuchowej jest naturalną koleją rzeczy dla firmy takiej jak nasza, zajmującej się monitorami studyjnymi. Istotnym aspektem było wyposażenie showroomu w możliwie wiele modeli, których można byłoby słuchać w dowolnych konfiguracjach – od stereo do 3D. W efekcie, podczas prezentacji, możemy w prosty sposób przełączać się między monitorami, ułatwiając słuchaczowi porównanie i ocenę reprodukcji dźwięku. Wracając do idei powstania nowego showroomu – mając w ofercie skalowalne głośniki, które dzięki możliwości optymalizacji znakomicie nadają się do odsłuchu dźwięku w najnowszych standardach dźwięku przestrzennego, potrzebowaliśmy miejsca, które pozwoli na komfortowy odsłuch kolumn pracujących w ATMOSie. Mogliśmy to zrobić również w poprzedniej lokalizacji, ale ze względu na rozmiary dostępnego tam pomieszczenia, byłby to pewien kompromis, a tego nie chcieliśmy. Postanowiliśmy zatem stworzyć coś, co będzie odpowiadało naszym wymaganiom. Dodatkowym czynnikiem, który rozszerza możliwości korzystania z showroomu jest system Avid Pro Tools, którego jesteśmy dystrybutorem. Systemy Pro Tools są niekwestionowanym liderem, jeśli chodzi o postprodukcję dźwięku, w tym także przestrzennego. Mając na miejscu system Pro Tools, oprogramowanie do tworzenia materiału w Atmos i referencyjny skalibrowany odsłuch immersyjny Genelec, możemy przybliżyć naszym gościom ten fascynujący temat i dać możliwość posłuchania osiągniętych efektów.
Jak skonfigurowany jest system ATMOS, w który została uzbrojona nowa przestrzeń odsłuchowa?
Jest to system 5.1.4, z możliwością dosyć łatwej rozbudowy do większych formatów, ponieważ w showroomie dostępnych jest bardzo wiele głośników, statywów i całe niezbędne okablowanie. Zdecydowaliśmy się na taką konfigurację, ponieważ determinuje ją układ i rozmiary pomieszczenia. Postanowiliśmy, że nie będziemy budować od zera specjalnego pomieszczenia, ponieważ głównym naszym celem było to, aby stworzyć przestrzeń realną, z którą potencjalni odbiorcy systemów Genelec mogą się identyfikować, która będzie przypominała – pod względem kształtu, rozmiarów czy adaptacji – miejsca, w których nasi klienci pracują na co dzień. Chcieliśmy uniknąć takich sytuacji, że do takiego idealnego showroomu przyjdzie ktoś, kto posłucha zestawu i na końcu powie: „Ok, u was bardzo dobrze wszystko słychać, ale ja nie mam takiego pomieszczenia i nie wiem, jak zabrzmi to u mnie”. Tutaj, w kontekście takich typowych, niezbyt udanych akustycznie pomieszczeń, w jakich wiele osób pracuje z dźwiękiem, należy wspomnieć o największym atucie rozwiązać Genelec – o bezkonkurencyjnym na rynku systemie automatycznej kalibracji. Dzięki niej, w naszym showroomie, w warunkach, które przypominają typowe środowisko odsłuchowe – w studiu czy w pomieszczeniu przeznaczonym do słuchania muzyki w domowym zaciszu – możemy łatwo pokazać, jak wielkie zalety ma kalibracja i w jak znaczący sposób możemy polepszyć jakość i transparentność odsłuchu przy jej użyciu. Oczywiście przygotowaliśmy dobry akustycznie grunt do pracy dla systemu GLM i wykonaliśmy profesjonalne prace adaptacyjne. Przy projektowaniu adaptacji akustycznej showroomu wzięliśmy pod uwagę ograniczenia jakie nakładała na nas bryła budynku i wykonaliśmy ją w taki sposób, aby zniwelować podstawowe problemy akustyczne. Pozostałe problemy są skutecznie niwelowane przez wspomniany system GLM. Nawiasem mówiąc – w naszej firmie oferujemy usługę profesjonalnego pomiaru pomieszczenia i projektowania akustyki skierowaną zwłaszcza do właścicieli przestrzeni studyjnych czy produkcyjnych. Nasza oferta jest więc całkowicie kompleksowa: możemy zaprojektować akustykę studia, zająć się wykonawstwem adaptacji i dostarczyć systemy infrastruktury produkcyjnej.
Jakich modeli monitorów możemy posłuchać w showroomie i jak wyglądał ich dobór?
Konkretne modele dobraliśmy tak, aby z jednej strony dać gościom showroomu możliwość posłuchania muzyki w standardowej konfiguracji stereo oraz tak, aby te głośniki były zarazem częścią większego wielokanałowego systemu, np. ATMOSa. Wszystkimi głośnikami, a jest ich ponad 20, możemy zarządzać w łatwy sposób przy pomocy oprogramowania do konfiguracji i kalibracji – GLM Genelec Loudspeaker Manager. Nasza flota w showroomie to – od najmniejszego: 8010A, 8320A, 8330A, 8340, 8350A. Dalej cała rodzina współosiowych The Ones: 8331A, 8341A, 8351B, 8361A, adaptacyjne systemy niskotonowe W371A oraz subwoofery 7350A i 7360A. Dodatkowo można zauważyć 6040R – zestaw przeznaczony szczególnie do słuchania muzyki w domu.
Wspomniałeś o bardzo interesującej konstrukcji jaką są zestawy W371. Co to za model, jaka jest jego konstrukcja i jaka funkcjonalność?
Zgodnie z oficjalnym nazewnictwem Genelec, nie jest to kolejny subwoofer w ofercie, ale Adaptacyjny System Niskotonowy, a właściwie średnio-niskotonowy, ponieważ jego użyteczne pasmo przetwarzania kończy się wyjątkowo wysoko – na 500 Hz. Idea tej konstrukcji polega na tym, że ma ona dwa głośniki skierowane przeciwlegle, jeden na tylną ścianę, a drugi w kierunku słuchacza. Górny głośnik jest w obudowie zamkniętej, a dolny – w otwartej. Głośniki mają odpowiednio 14” i 12”, jednak fakt, że głośnik dolny posiada wsparcie w postaci Bass Reflex, sprawia, że jest kompatybilny z głośnikiem górnym. Ta konstrukcja została wymyślona i stworzona po to, aby na tych modułach W317 postawić jeden z trzech modeli z rodziny The Ones (największy 8361 albo mniejszy 8351 – tak jak jest to zestawione w naszym showroomie lub 8341). W takiej konfiguracji, za sprawą specjalnie opracowanych algorytmów w GLM uwzględniających przesunięcia fazowe między trzema źródłami niskotonowymi (głośnikiem w monitorze The Ones 83×1 i dwoma głośnikami w W371) i różnice w poziomach głośności, możemy doprowadzić do sytuacji, w której w określonym kierunku uzyskujemy martwą strefę promieniowania (np. w kierunku ściany tylnej, bocznej czy podłogi) i zwiększamy kierunkowość niskich częstotliwości w stronę słuchacza. Dzięki tym wszystkim zabiegom, jesteśmy wstanie wyeliminować większość problemów związanych z niskimi częstotliwościami przetwarzanymi przez głośnik w polu swobodnym. To wszystko sprawia, że taki układ możemy traktować jako pełnowartościowy zestaw monitorów głównych o pełnym paśmie przenoszenia i dużym SPL, który, mimo że nie jest wbudowany w ścianę i pracuje w polu swobodnym, zapewnia pełną kontrolę kierunkowości niskich częstotliwości i stanowi pełnopasmowe punktowe źródło dźwięku.
Z jakich źródeł możemy posłuchać materiału w showroomie Genelec?
Udało nam się zaprojektować wszechstronną konfigurację – możemy posłuchać źródeł dźwięku w wersji stereofonicznej, konfiguracji 2.1, aż do pełnego ATMOS. Jako źródło dźwięku możemy wykorzystać albo Apple Music albo system Pro Tools HD z sesjami wielokanałowymi kodowanymi przez Dolby Atmos Renderer.
Jak wygląda konfiguracja systemu odtwarzającego?
Mamy komputer Apple Mac, interfejs AVID MTRX Studio połączony z HD Native Thunderbolt, które wraz z programem Pro Tools | Ultimate tworzą klasyczny zestaw Pro Tools HD. I to właśnie ta część sprzętowa systemu Pro Tools jest kartą dźwiękową, która wyprowadza sygnały z oprogramowania Apple Music (rozdzielone na kanały dyskretne) bezpośrednio do głośników (poprzez interfejs MTRX Studio). Mamy również połączony z komputerem poprzez złącze USB interfejs audio MBOX Studio od firmy AVID, z którego wykorzystujemy wyjście cyfrowe. Ten sygnał przechodzi szeregowo przez wszystkie głośniki znajdujące się w showroomie.
W nowym showroomie zdecydowaliście się wdrożyć system dźwięku przestrzennego Dolby ATMOS. Jak Twoim zdaniem, bazując na rozmowach z waszymi klientami i obserwacji rynku zmienia się dzisiaj zapotrzebowanie na systemy monitoringu, umożliwiające pracę lub odsłuch muzyki w tym standardzie?
Zaczęło się to zmieniać. Jeszcze dwa, trzy lata temu, wielu wpływowych i opiniotwórczych specjalistów od dźwięku traktowało Atmos trochę z pobłażaniem, jako jedną z nowinek. Teraz chyba nie ma wozu transmisyjnego, który nie miałby zainstalowanego odsłuchu Dolby ATMOS. I chociaż dzisiaj jeszcze nie powstają masowo programy produkowane w tej technologii, to z całą pewnością jest to przyszłość. Jeszcze inny, bardzo ważny aspekt rozwoju Atmos, to dźwięk binauralny, który pozwala, oczywiście godząc się z kompromisami, odsłuchiwać materiał Atmos na zwykłych słuchawkach. To z całą pewnością wpłynie znacząco na popularyzację całej technologii i na korzystanie z niej przez znacznie większą liczbę odbiorców, sami twórcy będą chętniej sięgać po systemy do tworzenia materiału w tym standardzie, a więc również po systemy monitoringu w ATMOSie. To wszystko sprawia, że tych treści na rynku pojawia się dzisiaj zdecydowanie więcej niż jeszcze chwilę temu.
Czy nowy showroom to przestrzeń tylko dla realizatorów dźwięku, muzyków i ludzi pracujących w branży filmowej?
Absolutnie nie. Biorąc pod uwagę granicę, przed którą muzykę tworzymy, aranżujemy, miksujemy i produkujemy, a po której to granicy muzyki już tylko słuchamy w domu, czy w słuchawkach, można naszych klientów podzielić na dwie grupy. Jesteśmy zarówno po stronie twórców, dla których kolumny Genelec mają być po prostu, wiarygodnym narzędziem, jak i po stronie odbiorców. Gdy muzyka jest już nagrana, zmiksowana, zmasterowana, jest w pełni wyprodukowana, mamy słuchaczy, którzy chcą się cieszyć i bawić muzyką oraz chcą mieć wpływ na to, na jakim sprzęcie będą jej słuchać. Co więcej, bardzo często odbiorcy, którzy chcą słuchać muzyki przy pomocy wiarygodnego systemu odsłuchowego, oddającego intencje twórcy czy producenta, nie mogą pozwolić sobie na przygotowanie specjalnego, zaadaptowanego pomieszczenia odsłuchowego w domowym zaciszu, przeznaczonego tylko do słuchania muzyki. I tutaj znów z pomocą przychodzi kalibracja głośników Genelec, o której dzisiaj wie coraz więcej osób, nie tylko ze środowiska studyjnego.
Co trzeba zrobić, aby być gościem waszego nowego showroomu i posłuchać wszystkich rozwiązań znajdujących się w nim?
Showroomem opiekuję się ja i nie ma łatwiejszej metody niż bezpośredni kontakt ze mną i umówienie wygodnego dla obu stron terminu spotkania. Jeżeli ktoś jest zainteresowany konkretną konfiguracją, staram się zestawić odpowiednie modele, żeby podczas spotkania skupić się od razu na słuchaniu. Można skorzystać z naszych źródeł dźwięku, można przynieść własną muzykę, na przykład jako sesję Pro Tools, pliki WAV, itp.
Rozmawiał: Łukasz Kornafel, Muzyka i Technologia
Zdjęcia: Łukasz Kornafel, Muzyka i Technologia
Wizytę w showroomie można również umówić poprzez stronę internetową. Pod adresem www.genelecshowroom.pl znajdziecie wszystkie potrzebne informacje. Zapraszamy!
Dane kontaktowe do zapisów na odsłuchy:
Jacek Majewski – 785 50 40 90
j.majewski@konsbud-audio.com.pl
lub