W dniach 4 – 7 września bieżącego roku w Opolskim Amfiteatrze obyła się 57 edycja Festiwalu Polskiej Piosenki. Wydarzenie, które w czasach epidemii SARS-CoV-2 równie dobrze mogło zostać odwołane lub przeniesione na przyszły rok, tak jak inne popularne festiwale i koncerty: Open’er, Orange Warsaw Festiwal czy Audioriver lub jak Pol’and’Rock Festival przeniesione do sieci. Dlatego Opolski Festiwal to w roku 2020 jedna z największych imprez muzycznych w Polsce, którą mimo trudności udało się zorganizować. Co łączy ze sobą wszystkie największe wydarzenia muzyczne? Oprawa oświetleniowo – multimedialna, która im towarzyszy. Każde z takich wydarzeń to okazja zademonstrowania kunsztu scenografów, lighting designerów i operatorów multimediów, ale również niebywała szansa zapoznania się z najnowszymi urządzeniami, które często właśnie tam można zobaczyć po raz pierwszy. Jak wygląda to w czasach kryzysu gospodarczego i walki z pandemią?
Organizatorem Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu jest Telewizja Polska. Pierwszy raz zorganizowano go w czerwcu 1963 roku. Od tego czasu wydarzenie to stało się niejako podsumowaniem sezonu artystycznego dla polskich artystów muzycznych. W ciągu tych 57 lat tylko raz zdarzyło się, że nie doszło ono do skutku, a miało to miejsce 1 roku 1982. Opolski Festiwal to nie tylko okazja do posłuchania uzdolnionych wykonawców zarówno tych dopiero pojawiających się na polskiej scenie, jak również tych, którzy goszczą na niej od lat. To również niejako wyznacznik dla branży scenicznej w Polsce, w co warto inwestować oraz jakie urządzenia w danym roku najczęściej pojawiać się będą w riderach technicznych. Dlatego dużą innowacją było ogłoszenie przez TVP konkursu podczas, którego rozstrzygnąć się miał się wybór na scenografię tego wydarzenia. W jego wyniku wybrano projekt dobrze znanego w branży scenicznej, scenografa Giorgosa Stylianou-Matsisa, którego w projekcie oświetlenia oraz renderu w programie Wysiwyg wspomogła firma TSE Grupa, realizująca ten koncert pod kątem technicznym. Ze wszystkich nadesłanych projektów to on zyskał największe uznanie jury konkursowego.
Osobą odpowiedzialną za dobór oświetlenia podczas tegorocznej edycji festiwalu był Adam Tyszka.
Skąd wziął się pomysł na tegoroczną scenografię? „Festiwalem w Opolu zajmuję się już około 20 lat. Scena Amfiteatru Opolskiego jest trudna do projektowania, a jeszcze trudniej w tej zamkniętej przestrzeni o wciąż nowe pomysły. Świeże i atrakcyjne. Zgłosiłem się, bo wiedziałem, że w tym roku mam do zaproponowania właśnie coś nowego. A kiedy naszkicowałem już dekorację byłem pewny wygranej. Co może zdziwić, pomógł trochę COViD. Widownia nareszcie w dużej mierze nie była potrzebna. Pomyślałem, że mogę wyjść dekoracją ze sceny na widownię i zrobiłem to.” Ciekawostką jest to, że firma TSE w organizacji opolskiego festiwalu uczestnicy już 3 rok z rzędu – tym razem jednak samodzielnie bez dodatkowe wsparcia innych firm z branży scenicznej.
Autor scenografii Giorgos Stylianou-Matsis
Osobą odpowiedzialną za dobór oświetlenia podczas tego wydarzenia był Adam Tyszka. To on wraz z Robertem Nizińskim, Michałem Cymermanem – kierownicy ekipy multimediów, Mariuszem Gołębiewskim, Pawłem Niemyjskim – kierownicy ekipy oświetleniowej oraz Łukaszem Kubiakem, który zarządzał całą realizacją stanowili trzon ekipy technicznej, który sprawił, że finalne wykonanie projektu wyglądało tak imponująco. Zakrzywione diody LED – w całym amfiteatrze było ich 750m2, również za orkiestrą. To w połączeniu z bardzo dużą ilością wysokiej jakości światła świadczą o tym , że było to największe tego typu wydarzenie na scenie muzycznej w Polsce. Potwierdza to Dyrektor Generalny TSE Grupa – Łukasz Kubiak „to największy koncert, jaki ze względu na wirusa SARS-CoV-2 przyszło nam organizować w tym roku. 12 dni montażu, 6 dni programowania i bardzo duża ilość sprzętu, który po części musieliśmy dopożyczyć.”
Zakrzywione diody LED – w całym amfiteatrze było ich 750m2.
Czym kierował się Adam przy doborze oświetlenia? „Oświetlenie staram się dobierać w pierwszej kolejności do projektu scenografii, możliwości efektów oświetleniowych, uniwersalności i niezawodności. Każdy projekt Opola jest inny, a to mój 5 Festiwal w Opolu. Do zaprogramowania jest w 10-12 dni około 200 utworów muzycznych począwszy od lirycznej piosenki literackiej, przez pop, rock, alternatywę, jazz itp… Oświetlenie musi być uniwersalne by móc dopasować się do klimatu. A dodatkowo to wydarzenie, które transmituje się w TV, a tam bardzo ważne są fronty, czyli tzw. światło białe. „
Ilość urządzeń oświetleniowych robi wrażenie, w sumie użyto ich aż 1140!
Od ilości urządzeń oświetleniowych wybranych przez Adama Tyszkę może zakręcić się w głowie. Wymienić należy 122 kompaktowe, szybkie i mocne ruchome głowy Robe Spikie. Kolejne urządzenie tego samego producenta, które stało się hitem w 2019 czyli MegaPointe, na scenie pojawiło się w ilości 140 sztuk. Wyróżniające się przede wszystkim uniwersalnością, łącząc w sobie najlepsze cechy modeli typu wash, beam i spot. Set urządzeń Robe uzupełnia 16 sztuk wciąż cieszącego się dużą popularnością Pointe, 24 x LEDWash 1200, 16 Parfect 100 oraz 66 urządzeń LEDWash 600+, które zapewniają, na wyjściu szerokie spektrum dostępnych kolorów, począwszy od łagodnych pasteli do mocno nasyconych, głębokich odcieni. Set uzupełnia bardzo mocna głowa Claypaky Scenius Profile w ilości 32 sztuk, 58 urządzeń Claypaky Sharpy, pochodzące również od włoskiego producenta 88 sztuk B-Eye K10 i B-Eye K20 oraz 26 Alpha Profile 700. W połączeniu w z reflektorami prowadzący Robert Juliat Cyrano oraz listwami Robert Juliat Dalis 862 w ilości 16 sztuk, ale również 192 urządzeniami Stairville PAR LED RGBW IP marki Eurolite, 80 Prolights Sunblast, naświetlaczami SGM – 14 x P-5, 14 x P-6 i 10 x P-10 oraz wieloma innymi, których nie sposób wymienić stanowią zestaw 1140 urządzeń, którego może pozazdrościć nawet najbardziej wymagający lighting designer.
Za realizację techniczną wydarzenia odpowiadała firma TSE Grupa.
Celowo w tym zestawie nie umieściliśmy 2 urządzeń, które również pojawiły w Opolu. To modele Esprite oraz Tetra, oba marki Robe. Dlaczego poświęcamy im więcej uwagi? Bo to innowacje, których ze względy na wirus SARS-CoV-2 nie pojawia się dużo na rynku, a ich obecność w Opolu jest pewnym powolnym powrotem do normalności. Dlaczego jednak właśnie one? Co prawda pierwsze wzmianki o opartej na przenośnym źródle światła ruchomej głowie Esprite pojawiły się już w 2019 podczas targów we Frankfurcie, jednak technologia Transferable Engine to wciąż innowacja, która nie ma innego odpowiednika, mimo pojawienia się takich rozwiązań, jak Robert Juliat Sully czy ETC Source WRD 2. Esprite to również dopiero pierwsze z całej serii urządzeń z tym źródłem światła, które pojawią się na rynku, a ich premierę opóźniła pandemia koronawirusa.
Jak wykorzystał je w Opolu Adam Tyszka? „Niezbędne w TV są fronty i tu potrzebujemy jak najlepszej jakości i niezawodnych profili, dlatego fronty w tym roku oświetlały Scenius Profile, a scenę dopełniałem Espritami, które miałem również podpięte do Follow ME i pracowały jako follo, wspot. Spełniały moje oczekiwania jeśli chodzi o moc i kolorystykę. Pracowały niezawodnie przez cały okres prób i live na festiwalu.” A Tetra? „Niestety nie miałem aż tyle czasu na sprawdzenie możliwości Tetry, której użyłem w tunelu. Mogę tylko powiedzieć, że uzyskałem z niej wszystko czego potrzebowałem.” My dopowiemy tylko, że Tetra to nowa listwa LED marki Robe, oparta na tym samym źródle światła co w modelach Spiider i Tarrantula. Nowością był również procesor/mikser wideo Analog Way Aquilon wspierany przez 4 mediaserwery disguise 4×2 pro. Za śledzenia światłem odpowiadał wspomniany już wcześniej automatyczny system śledzenia światłem Follow ME.
W tunelu użyto między innymi nowych listw LED Robe Tetra.
Jak ważne dla doboru urządzeń jest scenografia wie każdy pracujący na scenie, jednak jaki wpływ na pracę scenografa mają urządzenia, które ją uzupełniają wiedzą jedynie Ci, którzy tworzą projekty tych niesamowitych przestrzeni. Jak powiedział Giorgos Stylianou-Matsis „Jestem otwarty na nowości. Bardzo ważną, cały projekt tworzę tak żeby współpracował ze światłem i multimediami. Scenografia, światło i multimedia to jedność. W swojej pracy, nie przywiązuję się jednak do urządzeń. Lampy i urządzenia dają tylko efekt, jednak tylko w rękach dobrego realizatora światła. Rynek nie może się jednak bez nich obejść. Nowe urządzenia powodują, że wszyscy się rozwijamy.”
Oświetlenie musi być uniwersalne by móc dopasować się do klimatu.
Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu to największe tego typu wydarzenia muzyczne w 2020 w Polsce. Należy się cieszyć, że mimo „braku konkurencji” zarówno Telewizja Polska, jak również TSE Grupa podeszły do niego w sposób profesjonalny, z pełnym zaangażowaniem i wykorzystując najlepsze dostępne na rynku urządzenia. To kolejny już przejaw powrotu do tak wyczekiwanej przez całą branżę sceniczną normalności.
Tekst: Łukasz Augustyniak
Zdjęcia: Marcin Kałużyński i Sebastian Kozioł
