Oprogramowanie DJ i VJ.
Tablety Apple iPad na dobre zadomowiły się w branży audio. Powstają dziesiątki aplikacji, dzięki którym użytkownicy mogą zdalnie kontrolować swoje urządzenia. Najnowsze iPady mają wystarczającą moc, by podołać wymagającym zadaniom związanym z przetwarzaniem audio i wideo. W poniższym artykule przyjrzymy się oprogramowaniu DJ i VJ na iPady. Spośród wielu aplikacji wybraliśmy te w naszej ocenie najważniejsze. Dodatkowo przedstawiliśmy kontrolery kompatybilne z tabletami. Drogi Czytelniku – życzymy miłej lektury! Aplikacje DJ Wśród aplikacji DJ przeznaczonych na iPady przez długi czas królowało oprogramowanie tworzone przez małe firmy lub niezależnych programistów. Ostatnimi czasy sytuacja uległa zmianie. Więksi gracze docenili możliwości produktów firmy Apple i wkroczyli do gry. Jedną z tych firm jest MixVibes znany z oprogramowania Cross. Nic więc dziwnego, że powstała jego wersja dla tabletów. MixVibes Cross DJ for iPad nie jest sztywną próbą przeniesienia oprogramowania z PC/Mac, lecz aplikacją wykorzystującą potencjał, jaki drzemie w dotykowych ekranach tabletów. Efekty, których jest czternaście, możemy modulować w osi XY. Jak przystało na profesjonalną aplikację, nie zabrakło tu podstawowych narzędzi: automatycznego miksu dwóch utworów, możliwości regulacji wysokości dźwięki, scratchu, użycia dwukanałowego miksera wraz z korekcją czy punktów cue.Waves, znany w branży z wtyczek przeznaczonych do realizacji nagrań w studiu i na scenie, również postanowił stworzyć swoją aplikację dla DJ-ów. I tak we współpracy z Musicsoft Arts stworzono aplikację o nazwie Mashup. Oferowała ona korektor, mikser, dwa decki oraz dzięki doświadczeniu izraelskiego producenta, efekty należące do światowej czołówki. Dodatkowo możliwe było zakupienie dodatków MaxxVolume i MaxxBass. W chwili tworzenia tego artykułu Mushup zniknęło ze strony internetowej Waves. Dziś oprogramowanie rozwijane jest przez Musicsoft Arts pod nazwą DJ Mixer Pro. W ósmej odsłonie aplikacji znajdziemy efekty firmy Waves, lecz jako dodatkowy pakiet. Dostępne są MaxxVolume, MaxxBass, filtry HP/LP oraz trzyzakresowy korektor graficzny.Ostatnimi czasy również wersję mobilną swojej aplikacji stworzyła firma Native Instruments. Oprogramowanie nazwano Traktor DJ. Równowaga między prostotą obsługi a zaawansowanymi możliwościami miksowania nagrań była głównym celem programistów z Berlina. Interfejs Traktor DJ składa się z kilku wzajemnie ze sobą powiązanych okien. Oprogramowanie oferuje możliwość miksowania dwóch źródeł audio, nałożenia nań efektów, samplowania czy zapętlenia fragmentów nagrań. Traktor DJ kompatybilny jest z Core Audio, co pozwala na podłączenie urządzeń zewnętrznych oraz synchronizację z Traktorem 2 Pro.Kolejnym przykładem stworzenia aplikacji na podstawie już istniejącej i mającej zadowolonych użytkowników jest Deckadance Mobile firmy Image-Line. Z wyglądu decki przypominają odtwarzacze firmy Pioneer z charakterystycznym markerem w środku. Deckadance umożliwia miks dwóch utworów w sposób manualny, jak i automatyczny, zapętlenie, samplowanie (pięć slotów na deck), ustalanie punktów cue (łącznie cztery na deck), korekcję i nałożenie efektów kontrolowanych w osi XY.Inną z firm, która swoją pozycję w branży audio osiągnęła, jeszcze zanim pojawiły się tablety, jest IK Multimedia. Producent praktycznie od samego początku istnienia iPadów tworzy na niego aplikacje, a dla DJ-ów stworzył DJ Rig. Oprogramowanie pozwala na zmiksowanie dwóch źródeł dźwięku, skorzystanie z dwunastu efektów kontrolowanych w osi XY. Dodatkowo dostępnych jest sześć efektów kreatywnych, jak na przykład szum czy zatrzymanie nagrania niczym płyty winylowej. DJ Rig umożliwia samplowanie w czasie rzeczywistym, udostępnia sampler z dziewięcioma padami. Poza wymienionymi algorytmami dostępne są podstawowe towarzyszące podczas kreatywnego miksowania utworów (pitch, mikser, automatyczna synchronizacja, korektor czy punkty cue). Aplikację możemy zsynchronizować z dedykowanym mikserem producenta oraz skorzystać z darmowej wersji o nazwie DJ Rig Free.Przyglądając się historii powstawania aplikacji dla DJ-ów na tablety, można stwierdzić, że to wcale nie duże firmy zapoczątkowały ich produkcję. Początkowo tworzyły je małe, nieznane firmy, które z biegiem czasu zdobyły grono zadowolonych użytkowników. Jedną z takich firm jest Algoriddim i jej aplikacja djay, dziś już w wersji drugiej. Pierwsza odsłona aplikacji była wersją darmową dla komputerów Mac, zaś w 2010 stworzono wersję na tablety. Pierwsze djay otrzymało nagrodę Apple Design Award w roku 2011. W roku 2013 powstała druga odsłona djay oferująca możliwości kontroli dźwięku, do jakich przyzwyczajeni są DJ-e. Dodatkowo djay2 wyświetla obwiednie dźwięku w wysokiej rozdzielczości, oferuje wbudowany sampler, udoskonalone algorytmy efektów i synchronizacji. Algoriddim djay2 jest oprogramowaniem, w którym odnajdą się zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy. To rozwiązanie typu wszystko w jednym, dzięki któremu doświadczony DJ bez problemu stworzy profesjonalnie brzmiące miksy.Innowacyjne podejście do miksu oferuje natomiast aplikacja d(–)b firmy Zerodebug. Jest to pierwsza aplikacja składająca się z modułów. Sami ustalamy, jakich funkcji potrzebujemy w naszym zestawie. Możemy także ustalić, gdzie mają się one znajdować na ekranie i jaki mają mieć rozmiar. Maksymalna liczba decków w aplikacji wynosi sześć. W każdym utworze możemy zaznaczyć cztery punkty cue, skorzystać z korekcji, zapętlić fragment, automatycznie lub manualnie zanalizować nagranie pod względem tempa, zastosować limiter. Aplikacja dość prężnie się rozwija, a w planach jest udostępnienie kontroli d(–)b przy pomocy kontrolerów MIDI.Loopmasters, producent wysokiej jakości brzmień, także stworzył swoją aplikację DJ-ską. DJ Studio, oprócz podstawowych funkcji, bez jakich aplikacja DJ-ska nie ma prawa bytu, oferuje sampler z możliwością miksowania czterech próbek w czterech niezależnych blokach (dwóch w wersji darmowej). Aplikacja wzorowana jest na podejściu do miksowania, jaki oferuje Ableton Live, czyli z sampli. Próbki możemy ze sobą synchronizować, nakładać na nie efekty, użyć tłumika krzyżowego i zaawansowanej korekcji. Wśród aplikacji DJ na tablety znajdują się dziesiątki programów stworzonych przez małe grupy programistów. Postanowiliśmy wybrać pięć z nich i pokrótce opisać, co oferują użytkownikom.DJ Remixer 2 stworzony przez firmę Mode 2 Software, oprócz miksowania utworów, umożliwia także ich remiksowanie. Z chwilą załadowania nagrania podzielone zostaje ono według podziałki rytmicznej. Domyślnie jest to 4/4. Możliwe jest oczywiście dokonanie zmian. Na tak podzielonym nagraniu możemy stworzyć nową aranżację, traktując podzielone fragmenty jako bloki rytmiczne. Przypomina to trochę aranżację utworu w prostym sekwencerze, jednak DJ Remixer 2 potrafi tego dokonać na żywo. Nowo powstałe aranżacje możemy modulować w typowy dla DJ-ów sposób. Dostępny jest korektor, tłumik krzyżowy, efekty (oś XY).Tremor (MindArray Labs LLC) umożliwia zmianę iPada w czterokanałowy mikser z odtwarzaczami multimedialnymi. Oprócz nagrań, możemy zmiksować sygnał np. z mikrofonu. Mikser wspiera Core Audio, dzięki czemu jego możliwości połączeń ze sprzętem są nieograniczone. Jakość odtwarzanego i nagrywanego materiału odpowiada jakości CD. Aplikację wyposażono w działający na żywo oscyloskop, szereg efektów, automatyczne wykrywanie tempa oraz prosty edytor audio.Mixr firmy DS Media Labs Inc. to z kolei aplikacja wzorowana na miksowaniu dwóch płyt winylowych. Z ciekawszych funkcji warto wymienić czterozakresowy korektor, Pitch-Bend (6, 12, 25, 50, 75%), trzy niezależne pętle, emulację zachowania gramofonu, efekty, zaawansowane zapętlenia wraz z punktami cue.Sonorasaurus REX 2 Pajamahouse Studios jest ciekawą opcją dla początkujących DJ-ów lub tych zaawansowanych, którzy poszukują aplikacji z prostym interfejsem, lecz z dostępnymi funkcjami ułatwiającymi miksowanie. Znajdziemy tu wszystko, co potrzebne do stworzenia setu (sześć efektów, beatmatching, korekcję czy wykrywanie tempa).Touch DJ Evolution (Amidio) oferuje rewolucyjne podejście do miksu. Wszystko odbywa się przy pomocy dotyku. Aplikacja oferuje m.in. nielimitowaną liczbę punktów cue, automatyczną korekcję, precyzyjną detekcję tempa, siedem efektów, sampler kompatybilny z plikami WAV, crossfader i nietuzinkowy interfejs użytkownika. Aplikacje VJ Producenci oprogramowania dla VJ-ów również docenili potencjał, jaki drzemie w dotykowych ekranach i mocy obliczeniowej iPadów. Ich moc jest wystarczająca w celu stworzenia widowiskowych wizualizacji. Wybraliśmy cztery aplikacje, które przybliżymy Wam w poniższym tekście. Algoriddim vjay to zaawansowana aplikacja przeznaczona do tworzenia wizualizacji. Klipy wideo możemy miksować z pamięci iPada lub bezpośrednio z iTunes. Na pokładzie znajdziemy sześć efektów przejścia i szereg efektów audiowideo. Odtwarzane wideo możemy miksować identycznie, jak robią to DJ-e: scratchować, zapętlać, zaznaczać punkty cue i wycinać fragmenty wideo, a wszystko to zgodnie z tempem. Aplikacja pozwala potraktować materiał audio-wideo podobnie jak utwory. Otrzymujemy funkcje używane przez DJ-ów m.in.: pitch-bend, kontrolę tempa, automatyczną synchronizację czy korektor (–24 dB do +6 dB, RGB). Tak stworzone wizualizacje możemy nagrać i opublikować na YouTubie lub Facebooku. Efekty naszej pracy możemy wysłać także do telewizora wyposażonego w Wi- Fi. Dla tych, którzy wolą fizyczne kontrolery od ekranu tabletu, producent stworzył mapowania dla popularnych kontrolerów DJ-skich.Hexler TouchViz jest aplikacją dla profesjonalistów. Wszystko za sprawą możliwości kontrolowania jej z zewnątrz. Nie chodzi tu tylko o kontrolery MIDI, oprogramowanie może być sterowane m.in. przez Max/MSP, PureData, Max4Live oraz TouchOSC. TouchViz oferuje siedemnaście efektów, możliwość importu do stu dwudziestu pięciu plików wideo, wsparcie dla CoreMIDI oraz użycie wbudowanej kamery w urządzenie przenośne. Aplikacja została napisana dla iOS 5 i wspiera technologię OpenGL ES 2.0. Oprogramowanie jest godne polecenia wszystkim tym, którzy chcą lub zajmują sztuką VJ-ingu na poważnie, a dotychczas używali laptopów w celu tworzenia prezentacji.Colorcode VJ stworzone przez studio ART Teknika pochodzi z Kraju Kwitnącej Wiśni. Japończycy nie od dzisiaj kojarzą się z VJ-ingiem. W pewnym stopniu aplikacja odzwierciedla ich scenę, głównie za sprawą minimalistycznego interfejsu oraz sampli wideo stworzonych przez artystów m.in. z Tokio. Colorcode VJ pozwala odtwarzać dwie próbki wideo równocześnie, akceptowana jest przezroczystość plików PNG. Obrazy i tekst mogą być przesuwane po całym obszarze widocznym na ekranie. Finalnie zmiksowany obraz może zostać wyświetlony na telewizorze, projektorze lub monitorze komputera. W naszym odczuciu aplikacja powinna przypaść do gustu fanom minimal techno.Na deser prezentujemy Cosmic Pointer (programista Schmid Dornbierer). Aplikacja potrafi z prostych wzorów tworzyć kolorowe kompozycje. Oprogramowanie wyposażone zostało w trzy presety wyjściowe. Jeden z nich przeznaczony jest do tworzenia skomplikowanych krzywych matematycznych (jak hipotrochoida, epicykloida) oraz spiral. Drugi preset tworzy wzory złożone z kropek, trzeci zaś z linii. Stacje dokujące Możliwości, jakie oferują ekrany dotykowe, nie zawsze są w stanie sprostać oczekiwaniom artystów przyzwyczajonych do kontrolerów DJ-skich. Producenci sprzętu dobrze o tym wiedzą. W związku z tym w ich ofercie pojawiają się kontrolery kompatybilne z tabletami, będące jednocześnie stacjami dokującymi.Kilka kontrolerów w swojej ofercie posiada Numark. Dostępne urządzenia to iDJ Live II, iDJ Pro, iDJ Flex oraz MixDeck Quad. Ostatni z wymienionych jest najbardziej zaawansowanym modelem. Oprócz integracji z iPadami potrafi pracować samodzielnie, będąc odtwarzaczem multimedialnym wyposażonym w czterokanałowy mikser. Bez problemu współpracuje również z komputerem jako kontroler MIDI. Jest to uniwersalne urządzenie, z którego zadowoleni będą profesjonaliści, jak i początkujący. Interesującą propozycją jest iDJ Flex stworzony z myślą o aplikacji Algoriddim djay. Z poziomu kontrolera możemy kontrolować najważniejsze funkcje oprogramowania jak efekty, mikser, wirtualne płyty (synchronizacja, pitch), przeglądać bibliotekę utworów. iDJ Flex umożliwia również kontrolę aplikacji PC/Mac. Kontrolerem stworzonym typowo dla iPadów w ofercie producenta jest iDJ Pro. Pomiędzy kołami jog znajduje się miejsce na tablet, funkcje aplikacji Algoriddim djay i vjay możemy kontrolować z poziomu kontrolera. W iDJ Pro nie znajdziemy fizycznego miksera, ponieważ jego miejsce zajmuje tablet. Mamy natomiast tłumik krzyżowy, wyjścia zrealizowane na XLR. Kontroler jest kompatybilny z Core MIDI, co umożliwia mu przejęcie kontroli nad innymi aplikacjami na tablety. Numark iDJ Live II kierowany jest do początkujących DJ-ów. Wyposażony został w dwa koła jog i mikser z korektorem. Jego zaletą są jego wymiary. Kontroler jest trochę większy niż tablet, co zwiększa jego mobilność. Podobnym do opisanego wyżej iDJ Live II jest iDJ 2 Go Plus firmy iON. Przy jego pomocy bez problemu stworzymy proste miksy.Znana w kręgach DJ-skich firma Vestax w swojej ofercie również posiada kontroler przeznaczony dla tabletów. Vestax Spin 2 kompatybilny jest z iPadem, iPhone'em i Makiem. Przeznaczony jest dla aplikacji djay i vjay firmy Algoriddim. Wyposażony został w dwa koła jog, mikser z korekcją, pasek przewijania nagrań, punkty cue, zapętlenie. Dzięki Spin 2 jesteśmy w stanie sterować aplikacjami djay i vjay w sposób tradycyjny. W ofercie japońskiego producenta jest także urządzenie o nazwie Vmidi iOS, przy którego pomocy jesteśmy w stanie podłączyć do tabletu jakikolwiek kontroler MIDI dostępny na rynku.Wśród producentów nie mogło zabraknąć firmy Pioneer i jej kontrolerów kompatybilnych z tabletami – DDJ WeGO i DDJ-Ergo, wszystko to za sprawą kabla o nazwie DJC-WeCAi. Z chwilą podłączenia kontrolera możemy sterować aplikacjami djay i vjay, korzystając z funkcji Pulse Control odzwierciedlającej stan synchronizacji dwóch źródeł dźwięku lub wideo.Firma IK Multimedia stworzyła mikser o nazwie iRig Mix przeznaczony dla aplikacji DJ Rig. Przy pomocy urządzenia możemy kontrolować dwa kanały i korektor. Możliwe jest także zsynchronizowanie dwóch aplikacji zainstalowanych na oddzielnych tabletach i podłączenie urządzeń zewnętrznych. Podsumowanie Dobiegliśmy właśnie do końca części pierwszej naszego przeglądu aplikacji na tablety. Skupiliśmy się na oprogramowaniu DJ/VJ oraz kontrolerach z nimi kompatybilnymi. Chcieliśmy pokazać, że miksować można nie tylko w tradycyjny sposób czy przy użyciu komputera. Mamy nadzieję, że zainteresowaliśmy potencjalnych odbiorców, jaka moc drzemie w dzisiejszych tabletach i aplikacjach na nie przeznaczonych. Za miesiąc przyjrzymy się oprogramowaniu przeznaczonemu do produkcji muzyki oraz kilkoma zagadnieniami technicznymi. Producenci syntezatorów i oprogramowania DAW przygotowali nam wiele ciekawych produktów. O tym jednak za miesiąc. tekstArkadiusz KowalskiMuzyka i Technologia