Na początku kwietnia swoją działalność w nowej siedzibie przy ulicy Sienkiewicza zainaugurował łódzki Teatr Pinokio. Teatr nietuzinkowy, wykraczający poza sztywne ramy instytucji kultury. Podobnie jak wyjątkowe jest miejsce, w którym od teraz będzie realizował swoją misję. To dawny budynek fabryki Wigencja, który po generalnym remoncie zyskał nowe życie.
Osoby, które miały już okazję oglądać nowoczesne wnętrza Teatru Pinokio zgodnie przyznają, że to jedna z najbardziej efektownych przemian dokonanych w ramach w programu Rewitalizacji Obszarowej Centrum Łodzi. W murach dawnej fabryki Wigencja teatr zyskał przestrzeń, w której będzie mógł komfortowo przygotowywać i wystawiać spektakle, realizować działania z dziedziny edukacji kulturalnej, organizować festiwale, koncerty, warsztaty, różnego rodzaju spotkania i inne wydarzenia okołoteatralne. Do tych celów dysponuje dwoma scenami z miejscami dla 150 oraz 52 widzów. Obie sale wyposażone w profesjonalne i nowoczesne rozwiązania z zakresu technologii sceny, które szczegółowo opisujemy w niniejszym artykule.
Mechanika sceniczna
Zacznijmy od systemów mechaniki sceny, które zostały zaprojektowane, dostarczone i zainstalowane przez specjalistów z firmy BSC System. W zakresie elementów górnej mechaniki w Teatrze Pinokio znalazły się tylko trzy urządzenia z napędem elektrycznym: dwa mosty oświetleniowe oraz sztankiet horyzontu. Wyposażono je w standardowe wciągarki bębnowe ukryte na stropie technicznym. Pozostałe sztankiety dekoracyjne dysponują napędem ręcznym wyposażony w przeciwwagi. Szczegóły projektu wyjaśnia Michał Czerwonka z BSC System: „Ze względu na specyfikę sztuk granych dla dzieci scenografia musi mieć możliwość poruszania się dynamicznie. Automatyczne układy sterowania dają obecnie bardzo dużą precyzję w pozycjonowaniu sztankietów, można zapisywać całe sekwencje ruchów, a potem realizować je poprzez przyciśnięcie palcem jednego przycisku, nie dają nam jednak tak dużej możliwości nagłych korekt jak sterowanie ręczne. Dzięki temu technicy obsługujący sztankiety mogą zmieniać na bieżąco sekwencje ruchów, korygować prędkość i z wyczuciem dostosowywać ruch scenografii do akcji scenicznej”.
W ramach mechaniki dolnej projekt sceny obejmował sześć zapadni w tym dwie prosceniczne. W zakresie realizacji znalazła się obecnie tylko jedna z nich na tyle sceny. Służy głównie do transportu dekoracji oraz do zmiany topografii pola gry. Została wyposażona w najnowocześniejszy napęd, jaki jest wykorzystywany w zapadniach. Platforma umieszczona jest na czterech kolumnach łańcuchowych Serapid. Michał Czerwonka wskazuje na szereg zalet takiego rozwiązania: „Przede wszystkim minimalizuje przestrzeń podszybia. Kolumny Serapid są znane z niezawodności oraz możliwości przenoszenia dużych ciężarów przy wykorzystaniu minimalnej mocy. Przy wynoszeniu platformy łańcuch staje się sztywną kolumną, co dodatkowo wspomaga prowadzenie zapadni i powoduje, że cała konstrukcja jest bardzo stabilna. Ze względu na swoją dużą żywotność napęd Serapid pozwoli w przyszłości na minimalizację kosztów związanych z serwisem i naprawami”.
Podszybie zostało przygotowane do zmotoryzowania pozostałych zaprojektowanych zapadni. „Mam ogromną nadzieję, że w przyszłości uda się rozbudować elementy mechaniki sceny do pełnego projektowanego zakresu, a nam będzie dane w tym procesie uczestniczyć” dodaje Michał Czerwonka z BSC System. Przygotowany jest ich system prowadzenia, posadowienie napędów, a konstrukcja sceny i proscenium jest podzielona na poszczególne platformy, wystarczy dołożyć napędy. Również system sterowania został przygotowany do przyszłej rozbudowy. Pulpit sterujący jest wyposażony w duży ekran dotykowy oraz joysticki sterujące pracą napędów. Ze względu na znaczne gabaryty umieszczono go na mobilnym wózku. Na scenie zawisło okotarowanie z czarnego pluszu, uzupełnione przejezdnymi, tapicerowanymi diafragmami formatującymi szerokość okna sceny.
Oświetlenie i multimedia
Za wykonanie systemu multimedialnego oraz oświetlenia scenicznego na obu scenach Teatru Pinokio odpowiadała firma LTT. Jej zakres prac obejmował wykonanie kompletnej infrastruktury zasilającej oraz sterującej, a także dostawę, montaż i odpowiednie ustawienie urządzeń zakończone stosownym szkoleniem z zakresu ich obsługi. Wśród dostarczonego sprzętu znalazły niezawodne i wyposażone w źródła LED energooszczędne rozwiązania marki Chauvet Professional, w tym ultra ciche głowice MAVERICK Silens 2 Profile. To innowacyjne urządzenia z hybrydowym źródłem LED o mocy nominalnej 560W. Zaprojektowane pod kątem całkowicie bezgłośnej pracy, bez wiatraków i bez kompromisów dla jakości kolorów lub jasności. Idealne do rozważań teatralnych oraz studyjnych.
Ponadto w Teatrze Pinokio w Łodzi w dużej liczbie zainstalowano kompaktowe i wszechstronne głowice Rogue R1 Beam Wash oraz reflektory profilowe Ovation Rêve E-3 i dyskretne naświetlacze horyzontowe Ovation CYC 1 FC. W zasobach teatru znalazła się także maszyna do mgły Chauvet Professional Amhaze ECO oraz wytwornica ciężkiego dymu Chauvet DJ Cumulus. Listę sprzętu zamykają wielofunkcyjne bramki Art-Net/sACN Chauvet DMX-AN2. Na dużej scenie urządzenia zostały zainstalowane na mostach oświetleniowych nad sceną, na galeriach technicznych, balkonie widowni oraz na scenie. W małej sali sprzęt oświetleniowy rozmieszczono na kratownicy systemowej zamocowanej pod sufitem. W ramach oświetlenia scenicznego specjaliści z firmy LTT wykonali połączenie oświetlenia podstawowego widowni w obu salach z systemem sterowania, dzięki czemu realizator oświetlenia ma możliwość kontrolowania oświetlenia podstawowego widowni z poziomu konsolety.
System multimedialny dostarczony przez LTT składa się z projektora Christie DWU1075-GS zespolonego z serwerem wideo Pixera Mini oraz specjalnego oprogramowania zainstalowanego na przenośnym komputerze. Całość uzupełnia ekran projekcyjny rozpięty na ramie zawieszonej na ruchomym sztankiecie nad sceną.
Nagłośnienie
W nowoczesnym teatrze nie może zabraknąć wysokiej klasy nagłośnienia. Za ten aspekt wyposażenia odpowiadała firma Konsbud Audio, która zajęła się dostawą i montażem wszystkich elementów systemu. Założeniem projektu było zaproponowanie rozwiązań zapewniających doskonały dźwięk, równomierne pokrycie oraz niezawodność. Nagłośnienie frontowe dużej sali oparto na 3-drożnych szerokopasmowych zestawach głośnikowych d&b audiotechnik Vi7p, po jednym zestawie na stronę. Źródła punktowe wchodzące w skład serii V odznaczają się imponującą mocą, doskonałym brzmieniem i, co nie mniej istotne, solidną konstrukcją. Wsparciem w zakresie najniższych częstotliwości dla źródeł punktowych są dwa zestawy niskotonowe Vi-SUB ulokowane centralnie nad oknem scenicznym. Front-fill złożony jest z 4 dwudrożnych zestawów pasywnych 5S. Dodatkowo, jako dogłośnienie dużej sali zastosowano 4 zestawy 8S i 12 sztuk modeli 5S tworzących system surround. Modele te łączy dwudrożna konstrukcja z obracalną tubą drivera, dzięki czemu można je montować pionowo lub poziomo.
System monitorowy dużej sceny złożony jest z sześciu pasywnych odsłuchów d&b audiotechnik MAX2. Te niewielkich rozmiarów monitory oferują charakterystykę częstotliwościową mieszczącą się w zakresie od 55 Hz do 18 kHz, dzięki czemu ustawione na statywie mogą być używane jako zestawy pełnozakresowe. Do zasilania monitorów oraz pozostałych elementów systemu wykorzystywane są dedykowane wzmacniacze mocy d&b audiotechnik 10D oraz 30D. Dystrybucja sygnałów odbywa się za sprawą protokołu Dante poprzez cyfrowy interfejs d&b audiotechnik DS-10. Do dyspozycji realizatora jest powierzchnia sterująca Allen&Heath C3500, wyposażona w kartę Dante i dodatkowo sprzężona ze stagerackiem CDM48 oraz ekspanderami DX012 i DT168.
W przypadku małej sali teatralnej zastosowano system nagłośnienia oparty na dwóch zestawach szerokopasmowych d&b audiotechnik 10S uzupełnionych w zakresie najniższych częstotliwości przez dedykowany subwoofer 12S-SUB. System zasilany jest przez dwie końcówki mocy d&b audiotechnik 10D. Sterowanie odbywa się z poziomu konsolety Allen&Heath SQ-5, wyposażonej w kartę rozszerzeń Dante oraz stagebox DT168.
Ciekawie prezentuje się dostarczony do teatru system mikrofonów bezprzewodowych oparty w 100% na rozwiązaniach Audio-Technica z serii 3000, która charakteryzuje się bardzo korzystną relacją ceny do oferowanych możliwości. Mieliśmy okazję testować te systemy w naszej redakcji. Do ich mocnych stron z pewnością należy zaliczyć solidne wykonanie, wysoką jakość dźwięku oraz stabilność transmisji. Do grona zalet należy zaliczyć również prostą obsługę, długi czas pracy na bateriach i szereg użytecznych funkcji jak choćby możliwość szybkiego przełączenia na zapasową częstotliwość. Urządzenia japońskiej marki pracują zarówno na dużej, jak i na małej scenie. W skład systemów wchodzą odbiorniki ATW-R3210, nadajniki typu „beltpak” ATW-T3201, oraz nadajniki do ręki ATW-T3202 i ATWC4100. Aktorzy mają do dyspozycji mikrofony nagłowne Audio-Technica BP892CHTH, a ponadto na wyposażeniu teatru znajdują się mikrofony instrumentalne ATM-350U oraz mikrofony pojemnościowe AT8035. Dopełnieniem całego systemu są dystrybutory ATW-DA49a oraz anteny szerokopasmowe ATW-A49. Teatr Pinokio dysponuje także systemem rejestracji wielokanałowej, w którego skład wchodzi laptop wyposażony w wielokanałowy interfejs audio z Dante oraz oprogramowaniem DAW. W ramach tego systemu warszawska firma dostarczyła aktywne monitory studyjne Genelec 8030C oraz słuchawki Audio-Technica ATH-M40X zapewniając realizatorowi najwyższej klasy narzędzia do odsłuchu oraz edycji materiału dźwiękowego.
System inspicjenta
W celu zapewnia sprawnej i bezproblemowej komunikacji w trakcie spektakli i prób Teatr Pinokio został wyposażony w nowoczesny system inspicjencki. Za jego dostawę i montaż także odpowiadała firma Konsbud Audio. Zainstalowany system oparto na niezawodnych i wielokrotnie opisywanych na naszychł łamach produktach firmy Green-GO. Wśród głównych elementów, tworzących system inspicjencki dużej i małej sali teatralnej znalazły się poczwórne interfejsy Q4WR, pulpity rackowe MCX wyposażone w mikrofon typu gęsia szyja oraz zestaw nagłowny z mikrofonem Audio-Technica BPHS2S, pulpity biurkowe MCXD, pulpity ścienne WPX i bezprzewodowe „beltpaki” WBPX, wyposażone także w zestaw słuchawkowy z mikrofonem Audio-Technica BPHS2S.
Łódzki Teatr Pinokio otwiera nowy rozdział swojej historii w zrewitalizowanych murach dawnej fabryki. Miejscu, które otwiera nowe możliwości realizacji ambitnych planów i wizji artystycznych. Wsparciem dla nich będą najnowsze rozwiązania z zakresu technologii sceny, które znacząco podniosą poziom techniczny widowisk. Gorąco zachęcamy wszystkich naszych czytelników do odwiedzin nowoczesnych wnętrz Teatru Pinokio, a zespołowi życzymy samych sukcesów i licznej widowni na każdym spektaklu.
Tekst: Marcin Ziniak, Muzyka i Technologia
Zdjęcia: Mikołaj Zacharow