Teatr Wielki w Łodzi to bez wątpienia jedno z najważniejszych miejsc na kulturalnej mapie Polski. Artystyczny kontynuator Opery Łódzkiej, obchodzący w tym roku jubileusz swojego 55-lecia, na którego deskach gościli najwybitniejsi artyści z kraju i różnych stron świata. To szczególne wydarzenie zbiegło się w czasie z oddaniem do użytku nowoczesnego systemu nagłośnienia dużej sali widowiskowej, którego zaprojektowaniem, dostarczeniem i instalacją zajęła się firma Konsbud Audio z Warszawy.
Za oficjalne wydarzenie inaugurujące działalność Teatru Wielkiego w Łodzi przyjmuje się premierę „Halki” Stanisława Moniuszki, która odbyła się 19 stycznia 1967 r. Od tego momentu w teatrze wystawiono ponad 7500 spektakli, a jego scena gościła wielu najwybitniejszych artystów takich jak Andrea Bocelli, Placido Domingo, Barbara Hendrix czy José Cura. W Teatrze Wielkim występowały najważniejsze zespoły baletowe z całego świata, odbyło się tu wiele międzynarodowych prapremier, m.in. Krzysztofa Pendereckiego i Philipa Glassa, a ze swoim recitalem wystąpił zwycięzca IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie – Krystian Zimerman. Łódzka Instytucja Kultury słynie z wystawianych oper, baletów, operetek i musicali, jest drugim pod względem wielkości gmachem operowym w Polsce i jednym z największych w Europie. W tym miejscu warto przypomnieć, że budynek zbudowano w latach 1949-1964 według projektu architektonicznego Józefa i Witolda Korskich oraz Romana Szymborskiego, a od 1976 roku znajduje się on w Rejestrze Zabytków Województwa Łódzkiego.
System frontowy d&b audiotechnik V-Series
Wymagająca przestrzeń
Widownia Teatru Wielkiego w Łodzi jest podzielona na kilka stref, które stanowią: parter, amfiteatr oraz stromy i wysoki balkon. Łącznie może zasiąść na niej 1074 widzów. Ukształtowanie widowni charakteryzuje się dużą szerokością, głębokością oraz stromością, co stanowiło spore wyzwanie dla projektu elektroakustycznego. Wymagania, jakie stawiano nowemu systemowi, były bardzo wysokie. Teatr potrzebował najlepszych rozwiązań gwarantujących równomierne pokrycie dźwiękiem każdego miejsca sali. Ich zapewnieniem zajęła się firma Konsbud Audio z Warszawy, która odpowiadała za projekt, dostawę i montaż systemu frontowego. Cały zakres prac objął dobór odpowiednich urządzeń, kompleksową instalację całego systemu oraz szkolenie pracowników w zakresie jego obsługi.
Ukształtowanie widowni charakteryzuje się dużą szerokością, głębokością oraz stromością, co stanowiło spore wyzwanie dla projektu elektroakustycznego.
ArrayProcessing i główne elementy systemu
Wszystkie wymienione wcześniej kryteria udało się spełnić przy pomocy urządzeń marki d&b audiotechnik oraz dzięki zastosowaniu technologii ArrayProcessing, która gwarantuje pokrycie dźwiękiem całej widowni i jest w stanie zapewnić wszystkim słuchaczom takie same wrażenia słuchowe. – Brzmieniowo system doskonale zdaje egzamin, tak podczas odtwarzania muzyki operowej, symfonicznej, jak i rozrywkowej – ocenia efekt końcowy Roman Kulesza z Działu Akustyki i Multimediów Teatru Wielkiego w Łodzi. System zaprojektowano tak, by był maksymalnie uniwersalny i elastyczny. Oprócz urządzeń elektroakustycznych w jego skład wchodzą systemy trzech niezależnych mechanizmów transportu głośników oraz bębnowych zwijarek kabla głośnikowego. Dzięki nim wszystkie grona głośnikowe mogą być w łatwy sposób demontowane, a sterowanie mechanizmami transportu głośników odbywa się z poziomu sceny.
Kanał centralny zrealizowano w oparciu o 4 kolumny głośnikowe A-Series ALi90.
Konfiguracja
Nagłośnienie frontowe obejmuje trzy grona głośnikowe przymocowane do sztankietu nad oknem scenicznym. Grona lewe i prawe składają się z szerokopasmowych modułów d&b audiotechnik V-Series Vi8 i Vi12 (po 8 na stronę). V-ki to trójdrożne konstrukcje, w których zaczerpnięto szereg rozwiązania z ongiś flagowej serii J. Oba modele wyposażono w dwa głośniki o średnicy 10”, ulokowane po bokach obudowy, jeden przetwornik 8” oraz dwa drivery współpracujące ze specjalnym falowodem. Vi8 zapewnia dyspersję horyzontalną wynosząca 80° natomiast Vi12 jak można się domyślić 120°. Taki zestaw gwarantuje doskonałe pokrycie, bardzo dobrą skuteczność i wysokiej klasy czysty dźwięk. Kanał centralny zrealizowano w oparciu o 4 kolumny głośnikowe A-Series ALi90. Front-fill bazuje na czterech głośnikach d&b audiotechnik T-Series T10. Dostawiane subwoofery pochodzą również od d&b audiotechnik i są to zestawy Y-SUB, wyposażone w 18”-głośnik promieniujący dźwięk do przodu oraz 12”-głośnik promieniujący do tyłu, co zapewnia kardioidalną dyspersję.
Front-fill bazuje na czterech głośnikach d&b audiotechnik T-Series T10.
System nagłośnienia frontowego może pracować w trybie dźwięku LCR oraz stereo. Jego zasilaniem zajmują się energooszczędne i wysokowydajne wzmacniacze mocy d&b audiotechnik D80 oraz najnowsze w serii 40D, zainstalowane w stropie technicznym. Dzięki zaawansowanemu DSP urządzenia te umożliwiają regulację wielu parametrów sygnału, między innymi takich jak: opóźnienie czy korekcja charakterystyki częstotliwościowej. Co istotne, dla takich instytucji jak teatry, system oferuje możliwość zapamiętania ustawień parametrów przypisanych do konkretnych scenariuszy czy spektakli. Do dyspozycji są również fabryczne presety i ustawienia dla konkretnych zestawów głośnikowych. Dystrybucja sygnałów odbywa się przy pomocy protokołu DANTE poprzez interfejs d&b audiotechnik DS-10.
Za oficjalne wydarzenie inaugurujące działalność Teatru Wielkiego w Łodzi przyjmuje się premierę „Halki” Stanisława Moniuszki, która odbyła się 19 stycznia 1967 r. Od tego momentu w teatrze wystawiono ponad 7500 spektakli.
Wszystkie dostarczone rozwiązania sprawdzają się perfekcyjnie, o czym miała okazję przekonać się liczna i spragniona żywego kontaktu ze sztuką publiczność. – System funkcjonuje od grudnia 2021 roku, zrealizowaliśmy na nim pierwsze spektakle, musical oraz koncerty. Doskonale zdaje egzamin, a wszystkie prace wykonane przez firmę Konsbud Audio zostały wykonane w pełni profesjonalnie – podsumowuje Roman Kulesza z Działu Akustyki i Multimediów Teatru Wielkiego w Łodzi.
Tekst: Marcin Ziniak, Muzyka i Technologia
Zdjęcia: Mikołaj Zacharow
