Kiedy przeglądam oferty producentów sprzętu pro audio, nasuwa mi się kilka spostrzeżeń. W zasadzie każda firma oferuje podobne typy urządzeń, lecz zrobione na swój sposób. Systemy Line Array, Point Source, systemy stałokątowe, moduły szerokopasmowe, niskotonowe itd. W zależności od przeznaczenia są to systemy dużego, średniego formatu lub bardzo uniwersalne systemy kompaktowe. Kolumny głośnikowe szerokopasmowe bazują na driverze ciśnieniowym w sekcji HF oraz różnej wielkości wooferach w sekcjach LF i MF. Wszędzie jest to samo, lecz produkty różnią się między sobą np. konstrukcją przetwornika, falowodu, obudowy. Na palcach jednej ręki można policzyć rozwiązania unikalne, charakterystyczne, tzw. game changer. Jednym z takich rozwiązań jest technologia Pro-Ribbon, jaką oferuje w swoich produktach firma Alcons Audio. Przetwornik wstęgowy, bo o nim mowa, w systemach dużego formatu oferuje tylko Alcons.
Czy w takim razie wstęga jest czymś nowym? Oczywiście, że nie! Jest ona znana i lubiana już od dawna. Mikrofony wstęgowe mają rzesze swoich zagorzałych fanów, a każde szanujące się studio ma przynajmniej jedną taką konstrukcję. Swoich wielbicieli mają też monitory odsłuchowe z przetwornikiem wstęgowym w sekcji HF. Dlaczego więc jest to nadal rozwiązanie mniej popularne od klasycznych membran? Jednym z powodów może być fakt, że pierwsze urządzenia z przetwornikiem wstęgowym były bardzo delikatne. Ich konstrukcje były bardzo podatne na uszkodzenia zarówno fizyczne, jak i elektryczne. Dlatego też mikrofony wstęgowe można było spotkać głównie w studiach nagraniowych. Natomiast brak wstęgi w systemach nagłośnieniowych spowodowany był nie tylko jej podatnością na uszkodzenia. Problemem była też niska skuteczność ówczesnych konstrukcji, co uniemożliwiało wygenerowanie pożądanego poziomu SPL. Unikalne brzmienie wstęgi zmobilizowało inżynierów do opracowania takich konstrukcji, aby można było ich używać wszędzie. Dzięki temu teraz spotyka się mikrofony wstęgowe na scenach, monitory odsłuchowe dużych formatów w studiach oraz wielkoformatowe systemy nagłośnieniowe. To ostatnie bez wątpienia jest zasługą firmy Alcons Audio, a przede wszystkim głównego inżyniera działu R&D – Philip’a De Haan. To właśnie jego 20-letnie doświadczenie zaowocowało opracowaniem technologii wstęgowej wysokiej mocy o nazwie Pro-Ribbon.
Przetwornik wstęgowy RBN1202 wykonany w technologii Pro-Ribbon.
Co udało się uzyskać, dzięki nowej technologii? Przede wszystkim duży headroom, szybką odpowiedź impulsową oraz do 90% mniejsze zniekształcenia. W efekcie otrzymujemy krystalicznie czysty dźwięk, niezależnie od poziomu głośności. Jest to bez wątpienia zaleta technologii Pro-Ribbon, dzięki której przetwornik generuje całkowicie naturalną, cylindryczną powierzchnię falową. Nie pojawia się tu falowod wprowadzający zniekształcenia i wymagający korekcji fazowej. Zapewnia ona również spójną propagację dźwięku, zarówno w pionie jak i poziomie. Pozwala to na uniknięcie niekorzystnych zjawisk wynikających z łączenia elementów w gronie. Przetworniki zbudowane w oparciu o tę technologię stanowią serce systemów koncertowych Line Array serii LR. O zaletach tego rozwiązania mogli przekonać się uczestnicy prezentacji, jaka miała miejsce przy okazji OFF Festival. Relacja z tego wydarzenia dostępna jest na naszej stronie pod adresem: www.muzykaitechnologia.pl/alcons-lr28-i-lr18. Jej bohaterem był największy system firmy Alcons Audio LR28, zbudowany w oparciu o 14” przetwornik wstęgowy. W tym artykule chciałbym się skupić na najnowszym dziecku producenta, a mianowicie systemie LR24.
O zaletach możliwości ustawienia kąta między modułami bez konieczności uniesienia całego klastra nikogo przekonywać nie trzeba.
Konstrukcja
LR 24 to model, który uzupełnia serię LR i idealnie wpasowuje się między największy LR28 a kompaktowy LR18. Jest to konstrukcja trójdrożna zasilana w trybie bi-amp. Jeden moduł waży zaledwie 45 kg i potrafi wygenerować maksymalny poziom SPL wynoszący 142 dB. Dyspersja horyzontalna i wertykalna jednego modułu wynosi 900 x 80. Dobór poszczególnych komponentów zapewnia liniową charakterystykę oraz wyjątkową równowagę brzmieniową. Konstruktorzy zastosowali tutaj duży 12” przetwornik wstęgowy RBN1202 wykonany w technologii Pro-Ribbon. Charakteryzuje się on wysoką mocą wyjściową wynoszącą 2500 W. Jego kluczowym parametrem jest stosunek mocy RMS do szczytowej równy 1:15 w paśmie od 10 kHz do 20 kHz. Dzięki temu LR24 oferuje wyjątkowo klarowny dźwięk z potężnym zapasem dynamiki. Na sekcje MF przypadają dwa neodymowe przetworniki średniotonowe o średnicy 6,5”. Są one współosiowo zamontowane za przetwornikiem wstęgowym. Za przetwarzanie niskiego pasma odpowiadają dwa neodymowe przetworniki 12”. Wyposażone w dużą, podwójną, 3,5” cewkę zapewniają większy zakres wychyleń membrany przy zachowaniu wysokiej skuteczności. Takie rozwiązanie zapewnia zwarte i precyzyjne przetwarzanie niskich częstotliwości, generując wysoką moc oraz niskie zniekształcenia. LR24 oferuje odpowiedź częstotliwościową w zakresie 50 Hz-20 000 Hz +/- 3 dB, natomiast uwzględniając spadek +/- 10 dB, zakres najniższych częstotliwości zaczyna się już przy 37 Hz.
Bardzo precyzyjne kątowanie systemu możliwe jest dzięki gęstej regulacji skoku między modułami.
Zasilanie
Model LR24 jest zasilany przez wzmacniacz Sentinel 10 z wbudowanym sterownikiem głośników. Umożliwia on zoptymalizowanie charakterystyki systemu przez wykorzystanie przetwarzania dźwięku VHIR właściwego dla określonej konfiguracji. Jest to czterokanałowy wzmacniacz klasy D, który może oddać sumarycznie 10 000 W mocy. Dysponuje on potężnym DSP, które oferuje minimalną latencję nawet przy skomplikowanym procesingu. Oferuje filtry IIR, FIR, sześcio pasmowy korektor parametryczny oraz delay dla każdego z czterech kanałów. Użytkownik ma dostęp do biblioteki presetów dedykowanych do wszystkich modeli Alcons Audio, a także logów monitorujących parametry systemu. Przygotowane wcześniej okablowanie Signal Integrity Sensing zapewnia dynamiczną kompensację połączenia przewód/złącze między LR24 a oprogramowaniem ALC. To w jeszcze większym stopniu gwarantuje niezniekształconą, naturalną reprodukcję dźwięku 1:1, niezależnie od długości przewodu i rzeczywistego obciążenia wzmacniacza, ze współczynnikiem tłumienia w systemie 10000. Kontrola wzmacniacza możliwa jest zarówno za pomocą wbudowanego wyświetlacza, jak i aplikacji przeznaczonej dla urządzeń mobilnych. Bardziej zaawansowane funkcje dostępne są za pomocą oprogramowania AlControl bazującego na połączeniu sieciowym.
LR 24 to model, który uzupełnia serię LR i idealnie wpasowuje się między największy LR28 a kompaktowy LR18. Jest to konstrukcja trójdrożna zasilana w trybie bi-amp. Jeden moduł waży zaledwie 45 kg i potrafi wygenerować maksymalny poziom SPL wynoszący 142 dB.
Montaż
Zgłoszony do opatentowania system podwieszania pozwala na zastosowanie zawieszenia skompresowanego oraz nieskompresowanego. Jest to jedyny system oferujący obie formy kątowania systemu. O zaletach możliwości ustawienia kąta między modułami bez konieczności uniesienia całego klastra nikogo przekonywać nie trzeba. Bardzo precyzyjne kątowanie systemu możliwe jest dzięki gęstej regulacji skoku między modułami. Dopuszczalne obciążenie robocze (WLL) to 24 obudowy z zapewnieniem współczynnika bezpieczeństwa 10:1. Możesz być pewny, że bezpiecznie powiesisz dużą liczbę modułów, mogąc w każdej chwili skorygować ich ustawienie bez konieczność demontażu.
Na sekcję MF przypadają dwa neodymowe przetworniki średniotonowe o średnicy 6,5”. Są one współosiowo zamontowane za przetwornikiem wstęgowym. Za przetwarzanie niskiego pasma odpowiadają dwa neodymowe przetworniki 12”. Wyposażone w dużą, podwójną, 3,5” cewkę zapewniają większy zakres wychyleń membrany przy zachowaniu wysokiej skuteczności.
Zastosowanie
Ten, kto miał okazję porównać brzmienie konstrukcji wstęgowych z tymi membranowymi, od razu wie, gdzie najlepiej się one sprawdzają. Ci, którzy mieli okazję usłyszeć systemy Alcons w akcji, zyskali zupełnie nowe spojrzenie na jakość dźwięku koncertowego. Całkowicie naturalny, neutralny i dynamiczny charakter brzmienia zapewnia nieograniczoną wszechstronność. LR24 idealnie sprawdzi się tam, gdzie liczy się każdy szczegół, więc muzyka klasyczna czy jazz zabrzmią na nim niepowtarzalnie. Transparentne i naturalne brzmienie odda to, co najlepsze w różnych odmianach popu. Potężny headroom oraz bardzo niskie zniekształcenia poradzą sobie doskonale z muzyką rockową czy elektroniczną muzyką taneczną. Sformułowanie „Dostaniesz dokładnie to, co zmiksujesz!” idealnie opisuje produkty firmy Alcons. Ponadto system LR24 wchodzi w skład „The Ribbon Network” – międzynarodowej sieci wypożyczania systemów Alcons Audio.
LR24 wypełnia lukę między kompaktowym modelem LR18 a systemem liniowym dużego formatu LR28. Jako taki jest bezpośrednią pochodną obydwu tych systemów, współdzieląc takie cechy jak niewielka masa, wysoka moc z rozwiązaniem bi-amp, a także unikatowy system podwieszania zaczerpnięty z większego systemu LR28. Może więc stanowić system główny wspierany przez LR18. Może też sam stanowić uzupełnienie dużego projektu bazującego na LR28. Oparte na tej samej technologii produkty Alcons idealnie się nawzajem uzupełniają.
TEKST: Filip Wojtowicz, Muzyka i Technologia
