Aktywne kolumny głośnikowe HK Audio LINEAR 5 Mk II

HK Audio działa na rynku już ponad 40 lat, firmę założono bowiem w 1979 roku, a siedzibę ma w niemieckim mieście St. Wendel. Obecne stulecie to bez wątpienia pasmo sukcesów tego producenta, który dziś kojarzy się z nagłośnieniem i dźwiękiem najwyższej jakości, a także innowacyjnymi rozwiązaniami i stałym udoskonalaniem swoich produktów. Dowodem tego jest choćby druga generacja kolumn z serii LINEAR 5.

Zastępuje ona w ofercie marki pierwszą generację, która zdobyła uznanie klientów na całym świecie. Udoskonalono wiele elementów, opierając konstrukcję na najnowocześniejszych przetwornikach, poszerzono funkcje i przy tym zmniejszono rozmiary obudów, oszczędzając na wadze wszystkich modeli – oczywiście zachowując, a nawet podnosząc ich moc i zachowując doskonałe walory dźwiękowe. Tym samym kolumny serii LINEAR 5 Mk II wydają się być znakomitą ofertą dla firm nagłośnieniowych, zarówno tych większych, jak i mniejszych – zaspokoją szerokie spektrum potrzeb, poczynając od nagłośnienia koncertów (we wnętrzach, jak i w plenerze), poprzez imprezy okolicznościowe, wystawiennicze, spektakle teatralne itp.

Rysunek pokazujący, jak bardzo zmniejszyły się rozmiary LINEAR 5 mk II w stosunku do pierwszej generacji. Tutaj na przykładzie modelu 112 XA.

W drugiej generacji dodano zoptymalizowane sterowanie cyfrowe (za pomocą oprogramowania DSP CONTROL, dostępnego zarówno dla systemów Windows, jak i MacOS), co istotnie ułatwia obsługę, podnosząc komfort użytkowania. Kolumny w zasadzie zaprojektowano na nowo, dzięki czemu powstały narzędzia najwyższej klasy, które wykonano z najlepszych materiałów, poczynając od elektroniki, na drewnie obudowy kończąc. Wydawać by się także mogło, że w takiej dziedzinie jak nagłośnienie kwestia wzornictwa jest drugorzędna, bo coś ma dobrze grać, a nie wyglądać, ale… Oczywiście są pewne standardy, kolumna musi pasować do określonych akcesoriów i dać się połączyć z innymi elementami, ale i tutaj zawsze będzie pewne pole do popisu. Producent zadbał o to, by nowe modele prezentowały się atrakcyjnie i już na pierwszy rzut oka wyglądały na kawał porządnego sprzętu. Dla słuchaczy może nie jest to ważne, ale firma nagłośnieniowa jest często oceniana przez potencjalnego klienta także z perspektywy tego, jakim dysponuje wyposażeniem – a gdy na referencyjnych zdjęciach widać kolumny HK Audio, to znak, że oferuje usługi na wysokim poziomie.

Charakterystyczne dla marki HK Audio jest użycie materiałów wysokiej jakości, a także atrakcyjne wzornictwo.

LINEAR 5 Mk II wyposażono zatem w wydajne procesory DSP, z możliwością zdalnej obsługi, dodano także nowe modele, których w pierwszej generacji jeszcze nie było: 110 XA, 115 XA oraz kardioidalne subwoofery 115 Sub A i 118 Sub A. Obecnie zatem omawiana seria składa się z następujących modeli: 110 XA, 112 XA, 115 XA, które są wielozadaniowymi, średnio i wysokotonowymi kolumnami, charakteryzującymi się kompaktowymi rozmiarami i mogącymi pracować zarówno jako monitory sceniczne, jak i frontowe w połączeniu z subwooferami. W ich przypadku tuba jest obrotowa, dzięki czemu możemy uzyskać optymalną dyspersję, dopasowaną do warunków konkretnej lokalizacji. Przetworniki nisko/średniotonowe maję średnice odpowiednio 10, 12, albo 15 cali, zaś tweetery 1 cal, z cewkami 1,4 cala (110 XA), albo 1,7 cala (dwa pozostałe). Kolejne dwa modele, 112 FA oraz 115 FA, wyposażono w dłuższe tuby, dzięki którym uzyskano znakomite pokrycie na większych dystansach. Mają one niskotonowe przetworniki o takich samych średnicach jak odpowiadające im modele XA, ale z nieco większymi cewkami (2,5, albo 3 cale), a także identyczne 1-calowe przetworniki wysokotonowe. I jak już wspomnieliśmy przed chwilą, są tu także dwa subwoofery: 115 Sub A i 118 Sub A. Pierwszy z nich wyposażono w 15-calowy przetwornik z 3-calową cewką, a drugi w 18-calowy z cewką o średnicy 4 cale. Oba mają własne wzmacniacze klasy D, model 115 Sub A o mocy 600/1200 W (RMS / szczytową), albo 1000/2000 W (118 Sub A). Pasmo przenoszenia zaczyna się od 40, względnie 38 Hz.

Gdy mowa o wymienionych wyżej modelach pełnozakresowych, oferują one bardzo dobre parametry dźwięku, przy zachowaniu kompaktowych rozmiarów – i tak na przykład maksymalny poziom SPL w przypadku 110 XA wynosi 120 dB, zaś pasmo przenoszenia pokrywa zakres od 68 Hz do 19 kHz (-10 dB, dla +/-3 dB jest to 74 Hz – 12 kHz). W przypadku 112 XA i FA maksymalny SPL wynosi 128 dB, zaś dla 115 XA i FA już 130 dB. pasmo przenoszenia dla -10 dB kończy się zawsze na 19 kHz, a zaczyna zależnie od modelu – od 68 Hz w przypadku 110 XA do 54 Hz w przypadku 115 FA. Maksymalny poziom wejściowy wynosi 20 dBu. Wszystkie mają takie same wzmacniacze klasy D o mocy 600 W (RMS) i szczytowej 1200 W. Wyposażono je w znakomity cyfrowy procesor DSP, dzięki którym możemy precyzyjnie dostroić cały system w zależności od potrzeb, a także optymalnie podnieść użyteczne ciśnienie akustyczne bez wprowadzania zniekształceń, czy sprzężeń. Jak już wspomnieliśmy, możliwa jest zarówno obsługa bezpośrednia – w samej kolumnie, ale także zdalna, poprzez łącze Ethernet i oprogramowanie DSP CONTROL (co oczywiście dotyczy też przywoływania zaprogramowanych ustawień). Dzięki temu możemy uzyskać idealny rezultat z każdego miejsca sali czy też dowolnej lokalizacji, bez potrzeby podchodzenia do konkretnego głośnika. Wspomniane oprogramowanie (dla przypomnienia – dostępne dla Windows i MacOS) daje nam zdalną kontrolę wszystkich komponentów systemu zbudowanego w oparciu o urządzenia HK Audio. Pokładowy DSP oferuje szereg przydatnych w każdej sytuacji algorytmów, jak 10-pasmowy korektor ze zmienną charakterystyką filtrowania, filtry górno, dolnoprzepustowe, polaryzację, opóźnienie, limiter, czy MUTE. Wszystko odbywa się z częstotliwością próbkowania 48 kHz, zaś latencja jest naprawdę minimalna (poniżej 2 ms). Kolumny pełnozakresowe wyposażone są w wejście analogowe typu combo (1 x XLR, symetryczne), analogowe wyjście XLR THRU oraz symetryczne XLR wyjście z procesora DSP. Ponadto wyposażono je w port sieciowy EtherCON RJ45.

Omawiana seria może być sterowana za pomocą specjalnego oprogramowania CONTROL DSP, dostępnego zarówno dla Windows, jak i MacOS.

Subwoofery charakteryzują się kierunkowy, kardioidalnym wzorem promieniowania, dzięki czemu optymalnie wykorzystują swoją moc i możliwości. Mogą być ustawiane w poziomie i w pionie. Mniejszy z nich oferuje maksymalny poziom SPL wynoszący 127 dB, większy zaś 130 dB. Pasmo przenoszenia 115 Sub A (+/-3 dB) zaczyna się od 44 Hz i kończy na punkcie podziału, zaś dla -10 dB nawet od 40 Hz. W przypadku 118 Sub A te wartości są odpowiednio nawet nieco niższe – 42 Hz i 38 Hz. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, moc wzmacniacza typu D w modelu 115 Sub A wynosi 600 W (1200 W szczytowa, zaś w 118 Sub A to aż 1000 W (2000 W szczytowa). Przetworniki mają odpowiednio średnice 15 i 18 cali, cewki zaś 3, albo 4 cale. Subwoofery wyposażono w analogowe, symetryczne gniazda XLR – dwa wejścia (typu combo), dwa THRU i wyjście z DSP. Podobnie jak modele pełnozakresowe, także one mają port sieciowy EtherCON RJ45, ale oprócz wejścia, wyposażono je także w gniazdo THRU. Pokładowy DSP oferuje podobne algorytmy jak w przypadku kolumn XA i FA.

Kolumny można montować na różne sposoby, także ustawić poziomo i wykorzystać w roli monitorów scenicznych.

Uzyskanie odpowiednich walorów dźwiękowych jest możliwe także dzięki odpowiednio zaprojektowanym obudowom, w których wykorzystano drewno brzozowe oraz płyty MDF. Powierzchnia malowana jest emalią akrylową. Grill czołowy wykonany jest z 2 mm metalu, za którym umieszczono czarną piankę akustyczną. Udało się przy tym uzyskać kompromis pomiędzy solidną konstrukcją, która gwarantuje trwałość i bezpieczeństwo, a kompaktowymi rozmiarami i umiarkowaną wagą. Najlżejszy z modeli, 110 XA waży zaledwie 14,9 kg, zaś najcięższy z pełnozakresowych, 115 FA, 30,2 kg. Mniejszy z subwooferów waży 32.9 kg, zaś większy 41,6 kg. Obudowy modeli z oznaczeniem XA charakteryzują się nachyleniem pod kątem 31°, co gwarantuje zachowanie stabilnej pozycji w ustawieniu leżącym. We wszystkich modelach zastosowano uchwyty typu MultiGrip (pojedynczy w 110 XA i po dwa w pozostałych), które bardzo ułatwiają transport, ustawienie i obsługę. Posiadają one gniazdo słupa oraz punkty podwieszenia (3 x M8, AP-8, dotyczy to modeli pełnozakresowych oznaczonych XA i FA). Zasilanie 100-240 V, pobór prądu wynosi od 1 A (modele XA, FA oraz 115 Sub A), względnie 1,9 A (118 Sub A).

Producent przewidział dla serii LINEAR 5 MK II całą gamę opcjonalnych akcesoriów, poczynając od osłony przed warunkami atmosferycznymi (Weather Protective Cover), która została tak wykonana, by po jej założeniu nadal wszystko było łatwo dostępne. Na przykład z tyłu znajdują się przezroczyste okienka, które osłaniają panele sterowania i przepusty na kable. Zamykane zaczepy, względnie wycięcia pozwalają na korzystanie z uchwytów, a montaż kolumn możliwy jest także z założonymi osłonami. Z kolei przód chroni wodoodporna gaza akustyczna, dzięki czemu nie ma to wpływu na sam dźwięk. Dostępne są także uchwyty uchylne TB-45N i TB-45NQ (ze stali), służące do montażu na kratownicach, sufitach, uchwytach ściennych czy belkach.

Dostępne presety pozwalają na szybkie i niezwykle proste ustawienie subwooferów w konfiguracji kardioidalnej.

Podsumowanie
Pierwsza generacja LINEAR 5 była naprawdę znakomita, ale HK Audio postanowiło ją jeszcze ulepszyć pod względem funkcjonalnym, zaoferować większą moc, lepszy dźwięk, a jednocześnie ograniczyć rozmiary. I trzeba przyznać, że niełatwa z założenia operacja zakończyła się pełnym sukcesem. Użytkownicy otrzymali wysokiej klasy kompaktowe kolumny o bardzo uniwersalnym zastosowaniu. W przypadku wielu firm nagłośnieniowych mogą one grać rolę takich koni roboczych, sprawdzających się zarówno podczas realizacji we wnętrzach, jak i w plenerowych. Nie straszny im nawet ew. deszcz (pod warunkiem zastosowania opcjonalnych osłon oczywiście), trudna akustycznie lokalizacja, ani żadne inne potencjalne komplikacje. Relatywnie niewielka waga i rozmiary sprawiają, że są łatwe do transportu i niekoniecznie trzeba od razu angażować większe samochody do ich przewożenia. Kompaktowy rozmiar ułatwia także montaż i demontaż, a dźwięk, jaki uzyskamy, będzie potężny i bardzo klarowny. Niemiecki producent nie bez powodu cieszy się uznaniem i nowa generacja LINEAR 5 nie zawiedzie nawet najbardziej wymagających użytkowników.

Tekst: Dariusz Mazurowski, Muzyka i Technologia