Nowoczesne nagłośnienie oferujące dźwięk wysokiej jakości staje się u nas standardem w obiektach prowadzących szeroko pojętą działalność koncertową – co powinno cieszyć wszystkich, zarówno samych muzyków, jak i publiczność. Do listy tak wyposażonych obiektów niedawno dołączyła Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. K. Lipińskiego w Lublinie, która otrzymała instalację dostarczoną przez ESS Audio, bazującą m.in. na zestawach głośnikowych JBL Professional.
Uczelnie muzyczne pełnią ważną rolę na muzycznej mapie Polski. Przede wszystkim kształcą młodych ludzi, przyszłych muzyków, kompozytorów (a często także realizatorów) i jednocześnie uczestniczą w życiu koncertowym. Nikogo nie trzeba zatem przekonywać, jak ważne jest, by dysponowały wysokiej klasy nagłośnieniem. W takich placówkach zwykle zresztą znajdują się sale koncertowe (nierzadko nawet dość duże), pozwalające na regularne organizowanie różnych wydarzeń. Nie inaczej jest w przypadku OSM w Lublinie, która formalnie powstała już w sierpniu 1944 roku (wówczas jako Państwowy Instytut Muzyczny, nb. będąc pierwszą placówkę tego typu w powojennej Polsce). Od tego czasu przeszła szereg zmian organizacyjnych, pociągających za sobą także zmiany nazwy, aż w 1972 roku stała się Państwową Ogólnokształcącą Szkołą Muzyczną I i II stopnia. Swoją aktualną siedzibę otrzymała w październiku 1970 roku, zaś w 1984 roku, z okazji 40-lecia, nadano jej imię Karola Lipińskiego. Warto też wspomnieć, że szkolne zespoły miały okazję wielokrotnie koncertować, nie tylko w Polsce, ale również za granicą – a uczniowie regularnie zdobywają nagrody w wielu konkursach. Ponadto, w 2010 roku Minister Edukacji Narodowej nagrodził uczelnię tytułem „Szkoły odkrywców talentów”.
Sala koncertowa oferuje ok. 300 miejsc siedzących i jest całkiem przestronna, charakteryzuje się też nowoczesnym, atrakcyjnym wystrojem i odpowiednią adaptacją akustyczną.
Szkolna sala koncertowa oferuje ok. 300 miejsc siedzących, jest całkiem przestronna, charakteryzuje się też nowoczesnym, atrakcyjnym wystrojem i odpowiednią adaptacją akustyczną, co sprawdza się w przypadku praktycznie każdego rodzaju występu – czy to solisty, czy mniejszego składu, orkiestry kameralnej itp. Dostarczona przez ESS Audio instalacja nagłośnieniowa jest oparta o głośniki marki JBL Professional, a rolę systemu frontowego spełniają tu podwieszone pary modeli szerokopasmowych JBL AM5212/95 (typ A) oraz AM5212/26 (typ B). Są one bardzo kompaktowe, ważąc tylko 20,2 kg przy wymiarach 713 x 371 x 458 mm, ale jednocześnie w takim wnętrzu gwarantują odpowiednie pokrycie i doskonały dźwięk w każdym punkcie. JBL AM to seria idealnie skrojona do potrzeb obiektów widowiskowych i teatrów. Głośniki z tej linii pracują, między innymi, w słynnej hali sportowo-widowiskowej Madison Square Garden w Nowym Jorku.
Dostarczona przez ESS Audio instalacja nagłośnieniowa jest oparta o głośniki marki JBL Professional, a rolę systemu frontowego spełniają tu podwieszone modele szerokopasmowe z niezawodnej serii AM.
Głośniki zainstalowane w lubelskiej szkole wyposażono w przetworniki niskotonowe JBL 262H-1 o średnicy 12 cali, z podwójną cewką 2-calową oraz wysokotonowe JBL 2408H-1 o średnicy ujścia 1,5 cala z cewką o takim samym rozmiarze. W przypadku obu przetworników impedancja wynosi 8 Ω, zaś skuteczność odpowiednio 97 dB SPL (1W @ 1m) dla niskotonowych i 113 dB SPL (1W @ 1m) dla wysokotonowych. Kolumny oferują dwa tryby pracy: pasywny oraz biamp, a ich pasmo przenoszenia obejmuje zakres od 37 Hz do 20 kHz. Dyspersja w przypadku modelu AM5212/95 wynosi 90° na 50°, zaś dla drugiego z omawianych 120° x 60°, przy czym w obu wypadkach tuba (Progressive Transition PT-H95HF-1) oferuje możliwość obrotu o 90°. Zastosowane w szkole głośniki JBL oferują moc przetworników niskotonowych 400 W (1600 W szczytowej), zaś wysokotonowych 40 W (160 W szczytowej). Maksymalne poziomy SPL wynoszą 122 dB (ciągły) i odpowiednio 128 dB (szczytowy) dla niskotonowych oraz 129 W dla wysokotonowych (ciągły, szczytowy to 135 dB. Biorąc pod uwagę parametry kolumn, ich uniwersalność oraz bardzo wysoką jakość, trzeba przyznać, że zostały odpowiednio dobrane do rozmiarów i charakteru sali koncertowej. Oczywiście dla uzyskania odpowiedniego efektu niezbędne jest także wsparcie najniższych częstotliwości i w tej roli wykorzystano dwa subwoofery JBL ASB6125, które podobnie jak głośniki szerokopasmowe charakteryzują się relatywnie kompaktowymi rozmiarami przy wadze 36,7 kg. Wyposażono je w parę przetworników JBL 2265H-1 o średnicy 15 cali (z neodymowymi magnesami), dzięki czemu są w stanie zagwarantować doskonałe przenoszenie najniższych częstotliwości nawet w dość dużych przestrzeniach. Subwoofer oferuje moc 1350 W (szczytową 5400 W) oraz maksymalny poziom SPL wynoszący 132 dB. Pasmo przenoszenia to 38 Hz-1 kHz.
System nagłośnieniowy napędzają wzmacniacze marki Crown.
Zainstalowany system wymaga dobrych wzmacniaczy i w omawianym wypadku są to trzy 2-kanałowe modele marki Crown, XTi 6002, zoptymalizowane do pracy z głośnikami JBL. Na ich pokładzie znajdziemy wydajny DSP oferujący takie algorytmy jak limiter, filtry, korektor, linię opóźniającą, itp. W zależności od przyjętego trybu pracy XTi 6002 charakteryzuje się mocą 2x 3000 W (2 kanały, 2Ω), 2 x 2100 W (2 kanały, 4Ω), 2 x 1200 W (2 kanały, 8Ω), albo 1 x 6000 W (1 kanał/zmostkowany, 4Ω) czy też 1 x 4200 W (1 kanał/zmostkowany, 8Ω). Wzmacniacz ma także wydajny system chłodzenia z 3 definiowalnymi prędkościami wentylatorów. Edycję ustawień można wykonać za pomocą komputera i oprogramowania sterującego HiQnet System Architect. Jako monitory sceniczne wykorzystano 5 aktywnych zestawów JBL PRX812W, wyposażonych w 12-calowe przetworniki niskotonowe oraz 1,5-calowe wysokotonowe. Są to kolumny aktywne, ze wzmacniaczem klasy D, o mocy 1500 W. Duża moc i znakomite właściwości udało się zresztą zmieścić we w miarę kompaktowej obudowie, a całość waży 18,1 kg. Pasmo przenoszenia pokrywa zakres od 44.8 Hz do 20 kHz (-10 dB), względnie od 55,7 Hz do 20 kHz (±3 dB). Maksymalny poziom SPL wynosi 135 dB (szczytowy), dyspersja zaś 90° na 50°. Kolumna ma swój korektor oraz limiter (algorytm dbx). Z kolei do sterowania systemem nagłośnienia wykorzystano urządzenia marki BSS Audio Soundweb London – cyfrową matrycę BLU-101 oraz konwerter BLU-DA (oba umieszczone w tej samej szafce, co wspomniane przed chwilą wzmacniacze). Pierwsze z nich ma 12 wejść i 8 wyjść analogowych oraz cyfrową szynę audio BLU LINK, zawierającą 256 kanałów w grupach po 8. Matryca jest bardzo uniwersalna i pozwala na dowolne konfigurowanie poprzez aplikację HiQnet Audio Architect, która również steruje konwerterem BLU-DA. Obsługuje on protokoły Dante/AES67 i może jednocześnie pracować z 64 kanałami audio (odbiór i przesył). Szkoła zakupiła także inne modele z oferty JBL Professional, jak szerokopasmową kolumnę (łącznie 3 sztuki) JBL CBT 50 LA-1-WH (typu line array), wyposażoną w 8 2-calowych przetworników i korzystającą z firmowej technologii Constant Beamwidth Technology. Zestaw ten oferuje m.in. możliwość przełączania charakterystyki barwowej w zależności od rodzaju reprodukowanego materiału. Kolumna ma system zabezpieczający Dynamic SonicGuard oraz transformator linii 70V/100V, pozwalający na pracę przy obciążeniu 8Ω. Maksymalny poziom SPL (ciągły) wynosi 115 dB (przy wyborze charakterystyki barwowej dedykowanej mowie), albo 111 dB (charakterystyka płaska) – szczytowe to odpowiednio 121 dB i 117 dB. Drugim modelem, także w liczbie 3 sztuk, jest instalacyjny głośnik JBL Control 23-1, wyposażony w 3-calowy przetwornik niskotonowy oraz półcalowy wysokotonowy i oferujący pasmo przenoszenia w zakresie od 70 Hz do 20 kHz. Oba wymienione przed chwilą modele kolumn są przeznaczone do pracy z systemem bezprzewodowym, o którym wspomnimy już za chwilę. W związku z tym w szafie rackowej zainstalowano jeszcze jeden wzmacniacz – Crown CDi 4/300BL – czterokanałowy, którego moc (w zależności od impedancji) kształtuje się następująco: 150W (2Ω), 300W (4Ω), 300W (8Ω), albo 150 W (16Ω). Pokładowy DSP oferuje szereg algorytmów, jak opóźnienie na wejściu (do 1000 ms), 8-pasmowy korektor parametryczny (na wejściu i wyjściu), crossover, wyjściowe opóźnienie (do 100 ms) oraz limiter.
Konsoleta cyfrowa Soundcraft Vi1000
W sali koncertowej znajduje się także odpowiedni mikser cyfrowy, a wybór modelu Soundcraft Vi1000 świadczy o absolutnie bezkompromisowym podejściu do jakości dźwięku. Konsoleta charakteryzuje się stosunkowo niewielkimi rozmiarami, przy zachowaniu ogromnych możliwości – oferuje 96 kanałów wejściowych, 24 szyny miksujące (w trybach mono/stereo) oraz szynę sumy. Ma zintegrowany interfejs Dante, a pokładowy DSP zawiera wiele cennych algorytmów efektowych, jak pogłosy, opóźnienia opracowane przez firmę Lexicon, korektor dynamiczny BSS DPR901ii (będący cyfrowym odwzorowanie analogowego oryginału). Sercem miksera jest zresztą SpiderCore DSP, korzystający z 40-bitowych, zmiennoprzecinkowych algorytmów przetwarzania audio. Warto także wspomnieć o bardzo ułatwiającej pracę technologii Vistonics II („knobs-on-glass”), czyli zsynchronizowanych z wyświetlaczami enkoderów. Dużą wygodę stanowi także monitoring mikrofonów bezprzewodowych AKG, Shure czy Sennheiser. A skoro już o nich mowa, system bezprzewodowy w Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. K. Lipińskiego w Lublinie oparto o urządzenia firmy AKG. W tym dwukanałowy odbiornik, DSR800, umożliwiający wykorzystanie dwóch rodzajów wyjść cyfrowych – Dante i AES/EBU. Ponadto ma on po dwa wejścia i wyjścia analogowe, własny korektor, limiter i kompresor (wykorzystujące algorytmy dbx). Do niego dobrano dwa uniwersalne nadajniki ręczne DHT800, umożliwiające montaż różnych kapsuł, a w omawianym wypadku zdecydowano się na superkardioidalne D5 WL1. Komplet uzupełniają dwa nadajniki typu bodypack AKG DPT800 oraz dwie pasywne, wszechkierunkowe anteny RA4000 EW.
Możliwości konsolety przy jej kompaktowej formie są imponujące i pozwalają na realizację wielu rodzajów wydarzeń organizowanych w szkole.
W Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. K. Lipińskiego w Lublinie organizuje się szereg wydarzeń muzycznych, które wymagają nie tylko odpowiedniego nagłośnienia, ale są także filmowane, transmitowane na żywo czy też archiwizowane dla tych, którzy chcieliby je obejrzeć z odtworzenia. I trzeba przyznać, że zainwestowano w bardzo profesjonalne narzędzia, pozwalające na realizacje na bardzo wysokim poziomie – zaawansowany system realizacji wideo NewTek TriCaster Mini 4K. Jego możliwości są przeogromne i sprawdzą się zarówno w przypadku transmisji wysokiej rozdzielczości w Internecie, jak i w innych wypadkach – jak choćby rejestracja z myślą o dalszej publikacji. System pozwala m.in. na tworzenie wirtualnych środowisk wizualnych, osadzających akcję w dowolnym miejscu (np. wirtualnym studiu telewizyjnym), ma wbudowane odtwarzacze wideo, pozwala oczywiście także na nagrywanie, przesyłanie strumieniowe na wiele urządzeń, miksowanie dźwięku czy podgląd w czasie rzeczywistym (np. obrazu z wielu kamer). Tę naprawdę nową jakość widać w opublikowanych realizacjach szkoły. Dodajmy, że realizacje wideo wspomaga także enkoder systemu transmisji AMX NMX-ENC-N1122A.
Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Lublinie dzięki instalacji nowego systemu nagłośnienia sali koncertowej, systemu bezprzewodowego i szeregu innych urządzeń stała się nowoczesną, doskonale wyposażoną placówką – przede wszystkim edukacyjną, ale także po prostu koncertową, gdzie można pójść i cieszyć uszy doskonałym dźwiękiem. To również dowód na to, że warto zainwestować w przyszłość, dając młodym muzykom możliwość występu na w pełni profesjonalnej scenie, także pod kątem wykorzystywanej technologii. Miejmy zatem nadzieję, że takich miejsc będzie w Polsce przybywać, a my wkrótce opiszemy je na naszych łamach.
Tekst: Dariusz Mazurowski, Muzyka i Technologia
Zdjęcia: Piotr Bakal
