System nagłośnieniowy HK Audio Linear 9

HK Audio to firma z całkiem długą historią, zatem także i doświadczeniem w branży nagłośnieniowej – a dzięki wysokiej jakości produktów zdobyła uznanie odbiorców na całym świecie. Z dumą podkreśla się, że zestawy powstają w Niemczech, w zakładach w St. Wendel, i pracuje nad nimi cały zespół specjalistów. I jak to bywa w przypadku każdego producenta, coś musi pełnić rolę modelu flagowego. Tutaj jest nią seria Linear 9, której odświeżona edycja miała niedawno swoją rynkową premierę. Dodajmy – bardzo oczekiwaną premierę, bo użytkownicy już wiedzą, czego można się spodziewać po produktach z tym logiem. Czy te oczekiwania i nadzieje zostały spełnione? Od razu odpowiem, że zdecydowanie tak. Wręcz celująco.

W skład serii wchodzą następujące elementy: 110 XA, gabarytowo niewielki głośnik z punktowym źródłem dźwięku, nieco większy, choć dość podobny, 112 XA, dalej 210 LTA, punktowy głośnik o stałej krzywiźnie oraz dwa subwoofery – mniejszy 118 Sub A i większy 118 Sub BA. Mają one kilka cech wspólnych, jak silnik DSP, czy możliwość pracy w sieci i zdalnego sterowania. Odbywa się ono za pomocą oprogramowania DSP CONTROL, które można ściągnąć ze strony producenta (w wersjach na platformy Windows i MacOS); oczywiście jest ono darmowe. Zdalne sterowanie jest dziś właściwie standardem w świecie nowoczesnego nagłośnienia, nie tylko ułatwiając pracę z najbardziej nawet złożonymi systemami, ale także kontrolę dźwięku z każdego miejsca na sali. Program udostępnia wszystkie funkcje i parametry DSP, pozwala grupować głośniki, ustawiać korekcję, limitery i, oczywiście, także poziom. Zaś dzięki osobnemu wyjściu z sekcji DSP (wyposażony jest w nie każdy model serii) można przetworzony sygnał przekazać do zestawu, który takiego elementu nie posiada, tym samym integrując system nagłośnieniowy w jedną całość.

Wszystkie zestawy umieszczono w eleganckich i trwałych obudowach z brzozowego multipleksu, który pokryto materiałem PU. Z kolei czołowy grill wykonany jest z metalu (o grubości 2 mm) i pokryty czarną, akustyczną pianką. Całość wygląda zatem bardzo dobrze, a przy tym można być spokojnym o trwałość i niezawodność tego sprzętu. Zresztą warto też wspomnieć, że po rejestracji otrzymuje się pięcioletnią gwarancję. Cały proces produkcji przebiega w niemieckich zakładach, co także oznacza, że od początku do końca każdy kolejny krok odbywa się pod ścisłą kontrolą jakości. Efekt jest taki, że nagłośnienie z omawianej serii spełnia oczekiwania najbardziej wymagających użytkowników, zapewniając dźwięk doskonałej jakości, a także wieloletnie użytkowanie bez problemów. Linear 9 to wysokiej klasy linia nagłośnieniowa, pozwalająca skompletować dowolny system i realizować najbardziej wymagające wydarzenia. Najbardziej naturalnym środowiskiem dla tych urządzeń wydaje się sala koncertowa, ale doskonale sprawdzą się w każdej roli, w której kluczowym warunkiem jest po prostu dźwięk. Przyjrzyjmy się zatem poszczególnym modelom wchodzącym w skład serii.

Linear 9 110 XA
Jak była mowa przed chwilą, jest to pod względem rozmiarów najmniejszy z produktów należących do omawianej serii. Charakteryzuje się zresztą wyjątkową uniwersalnością i może być zastosowany w wielu różnych miejscach i sytuacjach, wszędzie prezentując doskonałe walory dźwiękowe. Ten model wyposażony m.in. w obracany głośnik tubowy (horn) o szerokiej dyspersji 80° na 60° (o zakresie obrotu 90°) oraz nisko/średniotonowy głośnik 10-calowy, wzmacniacze klasy D o mocy 700 W (RMS), a ponadto układ DSP, który umożliwia zdalne sterowanie i łączenie w sieci. W związku z tym znajdziemy tu także port Ethercon RJ45 (wejście i gniazdo Thru). DSP oferuje 10-pasmowy korektor parametryczny, filtry HP i LP, a także opóźnienie czy limiter. Całość pracuje z częstotliwością próbkowania 96 kHz, zaś latencja całego systemu jest mniejsza niż 2,6 ms. Oprogramowanie sterujące, o którym już była mowa przed chwilą, jest kompatybilne z Windows i MacOS. Filtrowanie FIR 60 dB/oktawę (crossover 2 kHz). Filtr ma nb. kilka presetów: Flat, Monitor, Low Cut, Remote, co pozwala wybrać najbardziej optymalny w danej sytuacji wariant. Do dyspozycji są analogowe gniazda audio: uniwersalne (XLR/combo), wejście (maksymalny poziom wejścia to +20 dB), Thru oraz wyjście DSP (XLR); wszystkie oczywiście symetryczne. Gniazda zasilające to  Powercon NAC3 – wejście i Thru. Jako głośnik z punktowym źródłem dźwięku, charakteryzujący się niewielkimi rozmiarami, niskim profilem i małą powierzchnią podstawy sprawdzi się np. w roli monitora scenicznego, wypełnienia frontu czy wreszcie w naziemnych lub podwieszanych systemach PA (nadaje się zresztą do montażu na maszcie). Nawet jeśli zechcemy wykorzystać 110 XA jako jedyne źródło, w wielu wypadkach okaże się on w pełni wystarczającym rozwiązaniem – producent podkreśla zresztą, że także transmisja mowy (wykład, prezentacja, konferansjerka) jest na najwyższym poziomie. Moc i precyzja w połączeniu z niewielkimi rozmiarami (co także gwarantuje, w razie potrzeby, bezproblemową mobilność).

112 XA, nieco większy model od 110 XA, ale generalnie o podobnym przeznaczeniu

Linear 9 112 XA
Nieco większy model od poprzedniego (przede wszystkim wyższy, także cięższy – 20,5 kg wobec 16,5 kg), ale o podobnym przeznaczeniu. Jego obracany głośnik tubowy charakteryzuje się dyspersją 70° na 50° (zakres obrotu 90°). Wyposażony jest w 12-calowy głośnik nisko/średniotonowy z cewką 2,5 cala oraz 1-calowy driver HF z cewką 1,7 cala. Korzysta także ze wzmacniacza klasy D (moc 700 W). Generalnie parametry obu modeli są porównywalne, choć większy z nich oferuje jeszcze wyższy maksymalny poziom ciśnienia akustycznego, aż 131 dB. 112 XA wyposażono w taki sam DSP, zatem w tej kwestii funkcjonalność obu jest tożsama. Filtrowanie FIR 60 dB/oktawę (crossover 1,6 kHz). Monitor ma takie same gniazda jak opisany przed chwilą, a nieco większe rozmiary głośnika nisko/średniotonowego przełożyły się na nieznacznie lepsze przenoszenie niższych pasm – oczywiście, w warunkach idealnych najlepiej gdy będzie współpracować z subwooferami, wówczas uzyskamy znakomite brzmienie całego spektrum, wraz z odpowiednią mocą i SPL. Można zatem stwierdzić, że jest to głośnik wysokiej klasy, przede wszystkim pomyślany do zastosowań koncertowych, choć sprawdzi się w praktycznie każdej sytuacji. Można go zamontować na statywie, ustawić na scenie, wypełnić nim przody czy nawet użyć w podwieszanych systemach PA.

Linear 9 210 LTA
W tym wypadku mamy do czynienia z punktowym głośnikiem o stałej krzywiźnie, dużej wydajności przy zastosowaniu w poziomych klastrach (kąt 25°), a także doskonałym, kierunkowym pokryciu wyznaczonego obszaru publiczności koncertowej. Wyposażono go w transformator MCT (Multicell Transformer) 60° na 25° (zakres obrotu wynosi 90°), co gwarantuje wspomnianą przed chwilą precyzyjną kierunkowość, a jednocześnie minimalizację zniekształceń. Dźwięk jest zawsze bardzo klarowny, czytelny, bez względu na poziom ciśnienia akustycznego (maksymalny w tym wypadku to 142 dB). Model 210 LTA ma także dwa 10-calowe głośniki nisko/średniotonowe oraz 4-calowy driver HF z cewką 2,5 cala. Wzmacniacze w klasie D oferują moc 1000 W. Filtrowanie FIR 72 dB/oktawę (crossover 1,35 kHz). Filtr oferuje następujące presety: Stand Alone, Cluster (2), Cluster (3) i Remote. Urządzenie ma znany już z poprzednich modeli DSP z tymi samymi funkcjami i ustawieniami, zatem także z możliwością zdalnej kontroli. Gniazda audio, sieciowe i zasilania są identyczne jak w przypadku poprzednich modeli. Głośnik 210 LTA daje także różne możliwości ustawienia i montażu, jak choćby na typowym statywie itp.

Linear 9 118 Sub A
To mniejszy z dwóch aktywnych subwooferów należących do tej serii, charakteryzujący się kompaktowymi rozmiarami (41,5 kg w przypadku urządzenia scenicznego to naprawdę niezły wynik), a jednocześnie potężnym dźwiękiem. Jest to subwoofer o bezpośrednim promieniowaniu, z zestawem filtrów umożliwiających wyjątkowo łatwe ustawienie kardioidalnej konfiguracji. Filtry oferują kilka presetów, przyspieszających uzyskanie pożądanych rezultatów: Front, Cardioid 1:1, Cardioid 2:1 czy też Remote. Omawiany model wyposażono w 18-calowy woofer z cewką 4 cale oraz wzmacniacz klasy D, generujący moc szczytową 1100 W. Maksymalny poziom ciśnienia akustycznego wynosi 131 dB. Model 118 Sub A ma 2 wejścia audio (XLR/combo), 2 gniazda Thru oraz jedno wyjście z DSP (oba XLR, wszystkie oczywiście symetryczne). Gniazda sieciowe oraz zasilania są takie same jak w przypadku pozostałych urządzeń. Sam DSP jest generalnie taki sam jak w przypadku pozostałych modeli z serii. Dodajmy także, że głośnik pod względem pasma przenoszenia i fazy jest idealnie zestrojony ze swoim większym bratem, 118 Sub BA, dzięki czemu oba mogą świetnie współpracować na scenie.

Linear 9 118 Sub BA

Linear 9 118 Sub BA
Chociaż ma większą obudowę niż opisany wyżej subwoofer, jego sercem jest taki sam 18-calowy woofer i wzmacniacz klasy D. Jednak w tym wypadku rozmiar ma znaczenie, bowiem tak zbudowany aktywny głośnik charakteryzuje się nieco lepszym pasmem przenoszenia (sięgającym jeszcze niżej), a także jego dźwięk jest jeszcze potężniejszy i dociera jeszcze dalej, dzięki czemu doskonale sprawdza się nawet w dużych przestrzeniach. Oczywiście wszystkie cechy znane z mniejszego modelu odnajdziemy także tutaj – prostą konfigurację kardioidalną, znany już DSP, gniazda itd. Jak już była mowa, oba subwoofery są tak zestrojone, że bez problemu współpracują ze sobą.

Tekst: Dariusz Mazurowski, Muzyka i Technologia