W dzisiejszych czasach oczy odbiorców są atakowane wizualnymi nowościami, a wymogiem w pewnym sensie jest stosowanie przez producentów nowatorskiego podejścia do kwestii wyglądu. Zabiegi związane ze stosowaniem różnych palet kolorów, innego rozplanowania tych samych od lat funkcji, podparte zasadami ergonomii, próby zdefiniowania na nowo znanych już urządzeń, to standard w przypadku większości produktów, również w branży audio. W tej gonitwie okazuje się, że uwagę może przyciągać również urządzenie wykonane według sprawdzonego wzorca, jeśli chodzi o wygląd, ale posiadające możliwości na miarę nowych czasów. Tascam Model 24 to na pierwszy rzut oka znany każdemu realizatorowi archetyp konsolety, jednak to pod warstwą obudowy zaszyte są jego najistotniejsze możliwości. Jest to połączenie klasycznego miksera z funkcjonalnością komputerowego, wielokanałowego interfejsu audio oraz mobilnego rejestratora.
Najnowsza propozycja Tascama to produkt o wadze 10 kg i wymiarach 567 x 513 x 112 mm. Na jego panelu przednim znajduje się 12 wejść mono, z możliwością podpięcia sygnału mikrofonowego za pomocą gniazd XLR, oraz sygnału liniowego poprzez użycie gniazd TRS. Dodatkowo kanały jeden i dwa oferują możliwość podpięcia źródła wysokoimpedancyjnego, takiego jak np. gitary. Osiem kolejnych kanałów to właściwie cztery kanały stereo, dzięki którym w łatwy sposób podpiąć można, przykładowo, sygnały z instrumentów klawiszowych, samplerów lub z interfejsu audio laptopa. Wejścia te jednak nadal oferują opcję podpięcia mikrofonowego sygnału, z tym że wtedy zmieniają charakter na monofoniczny. Kanałem 21/22 może być źródło Bluetooth lub oparty na gniazdach TRS 1/8 oraz czincz sygnał np. z tabletu lub odtwarzacza CD.
Po nagraniu na każdym kanale można przełącznikiem wybrać źródło odtwarzania Live/PC/karta SD.
Poprzez użycie połączenia Bluetooth można z łatwością „domiksować” wedle potrzeb podkład na próbie zespołu czy metronom dla perkusisty. Dwa pierwsze kanały mają punkt insert, którego można użyć w celu dodatkowego wzbogacenia wysterowanego sygnału walorami wynikającymi z zewnętrznych urządzeń. Zasilanie phantom jest globalne dla wszystkich kanałów. Poniżej potencjometrów gain znajduje się seria przełączników oferujących filtr dolnozaporowy, ustawiony na poziomie 100 Hz, oraz – dla pierwszych dwóch kanałów – opcję przełączenia trybu pracy na wysokoimpedancyjną formę przyjmowanego sygnału. Przełącznik Mode, o którym więcej w dalszej części tekstu, służy do zmian źródła w obrębie każdego kanału. Piętro niżej znajduje się bardzo prosty rodzaj kompresora, który obsługiwany jest zaledwie jednym potencjometrem. Nie jest to narzędzie chirurgiczne i służy raczej do kontroli szczytów sygnałów, które dopiero po bloku kompresora trafiają na przetwornik analogowo-cyfrowy, niż do kreowania brzmienia. Sekcja EQ dla 12 pierwszych kanałów składa się z trzech filtrów, z czego dwa skrajne występują w wersji półkowej, podbijając lub tłumiąc do 15 dB zakresy 80 Hz oraz 12 KHz. Środkowe pasmo regulować można również o maksymalnie 15 dB w zakresie od 100 Hz do 8 KHz. Kanały stereo pozbawione zostały możliwości wyboru korygowanego pasma środkowego. Do dyspozycji jest w ich przypadku potencjometr odpowiedzialny za podbicie bądź tłumienie pasma 600 Hz z dobrocią równą 0,55. Sekcja wysyłek daje możliwość stworzenia dwóch niezależnych miksów do szyn AUX pre-fader. Dodatkowym atutem jest trzecia wysyłka zasilająca wejście wbudowanego procesora efektów. Na końcu bloku kanału znajdują się potencjometry panoramy oraz fader głośności wraz z przyciskami komutacji danych kanałów, zarówno do szyny master, jak i do dodatkowej szyny SUB. Dodatkowo do dyspozycji jest przycisk Mute oraz jedna z najważniejszych funkcji tejże konsolety, jaką jest „uzbrojenie” kanału do trybu nagrywania. Model 24 służy bowiem nie tylko do prostego miksowania w starym, dobrze znanym, analogowym stylu, ale przede wszystkim do jednoczesnego nagrywania oraz odtwarzania nagranych wcześniej ścieżek.
Prawa strona urządzenia to, idąc z góry na dół, sekcja wyjść fizycznych, z których pobierane są sygnały wysyłane na szynę master, szyny AUX czy gniazdo słuchawkowe oraz gniazdo footswitch. Siedmiozakresowy korektor graficzny może być zainsertowany zamiennie albo na wyjście stereo sumy albo na dwa kanały monitorowe.
Sekcja efektów wspomaga proces nagrań, dzięki temu, że można np. powrót pogłosu dodać do wyjścia monitorowego dla muzyka.
Rejestrator zawarty w konstrukcji Tascama omówię w osobnym akapicie, ale dość powiedzieć teraz, że jego wygląd nawiązuje do klasycznych, kieszonkowych wersji, a więc zapewnia sprawne poruszanie się po dostępnych funkcjach i szybką konfigurację, aby usprawnić pracę. Dostępne w stole efekty to najbardziej klasyczne z klasycznych pogłosy, opóźnienia oraz różnego typu algorytmy modulujące. Obsługuje się je poprzez zarządzanie jednym parametrem, który można dostosować pod swoje preferencje. Cztery potencjometry suwakowe po prawej stronie służą do regulacji sumy wysyłek MON1 MON2, szyny SUB, którą można w tej sekcji dodatkowo przekierować do szyny master, tworząc z niej prostą Subgrupę. Za jej pomocą z większą łatwością opanuje się poziomy np. kanałów perkusji lub klawiszy. Szyna Main nie wymaga tłumaczenia, jednak istotną kwestią jest możliwość wysłania jej „zawartości” wprost do rejestratora na kanały 23 i 24.
Rejestrator
Rejestracja i odtwarzanie ścieżek to temat na osobny akapit, ponieważ to właśnie ten element sprawia, że Model 24 to model wyjątkowy. Funkcje oferowane w tym zakresie sprawiają, że mamy do czynienia już nie tylko ze zwykłą, analogową konsoletą, ale nawet, w przypadku połączenia z komputerem, otrzymuje się swego rodzaju interfejs audio mogący obsłużyć do 22 kanałów. W tym momencie również klaruje się obraz potencjalnego klienta, który może być zakupem nowego Tascama zainteresowany.
Ekran sekcji nagrywania nie imponuje rozmiarem ani kolorystyką, jednak obsługuje się go intuicyjnie i bardzo szybko.
Najpewniej największą grupą docelową są mobilne studia nagrań oraz sale prób, pozwalające dokonać szybkich nagrań utworów demo w dobrej jakości, ale przy ograniczonym budżecie. Każdy kanał ma wspomniany wcześniej przycisk pozwalający na dodanie go do listy nagrywanych. Natomiast nagrania dokonać można na parę sposobów, z których najważniejsze to bezpośrednie nagrania w programie DAW, po uprzednim połączeniu Modelu 24 do komputera, oraz nagranie na kartę SD, której slot znajduje się tuż nad wyświetlaczem konsolety. Po nagraniu jest możliwość nie tylko odtworzenia sygnałów już zarejestrowanych, ale również dogrania nowych śladów. Odtwarzanie nagrań można uaktywnić przełącznikami znajdującymi się tuż pod potencjometrem gain każdego z kanałów. Ustawienie może być dokonane na trzy sposoby. Skrajnie lewe położenie to tryb live oznaczający, że dany kanał pracuje przy użyciu sygnału dostarczonego do wejścia mikrofonowego lub liniowego. Środkowe położenie pozwala na pobranie sygnału z programu DAW w komputerze, korespondującego z danym kanałem. Ustawienie w pozycji trzeciej pozwala na pracę z materiałem nagranym na karcie SD zainstalowanej w konsolecie. Funkcja overdub możliwa jest do wykonania dla maksymalnie ośmiu kanałów, co w warunkach demo jest liczbą wystarczającą. Można dzięki temu postarać się podmienić ścieżki na wykonane lepiej, do podkładu, który nagrany był już wcześniej. Wykorzystując szynę SUB, można po odpowiedniej konfiguracji nagrać kilka kanałów natychmiast w formie miksu stereo, niezależnie od reszty kanałów, które wysłane są na główną szynę. Wystarczy fizyczne wyjścia Subgrupy wprowadzić na nowo do jednego z czterech kanałów stereo, a następnie tylko na nim wcisnąć tryb record-ready. Dzięki temu szybko otrzyma się ścieżkę gotową do dalszej pracy przy dogrywaniu kolejnych źródeł. O ile wyobraźnia na to pozwoli, możliwości jest wiele.
Siedmiozakresowy korektor graficzny może być zainsertowany zamiennie albo na wyjście stereo sumy albo na dwa kanały monitorowe.
Test praktyczny
Przygotowanie konsolety do pracy jest bardzo proste, bo i takie prawdopodobnie były założenia. Nie jest to rodzaj stacji roboczej dla kompozytorów, a raczej kuc pociągowy, służący do sprawnej rejestracji pomysłów i mniej zaawansowanych koncertowo składów. Połączenie urządzenia Bluetooth na kanale 21/22 odbywa się również sprawnie, dzięki czemu, przykładowo, perkusista nie musi przy sobie rozstawiać mikserów, konsolet itd., aby dostać do ucha prosty klik. Kanał ten również posłuży do odtworzenia zapisków dźwiękowych, jakich dokonaliśmy na telefonicznym dyktafonie, w ramach proponowanych poprawek lub projektów.
Oczywiście liczba 24 w nazwie jest nieco myląca, ponieważ biorąc pod uwagę faktyczne nagrywanie składu muzycznego, dostajemy do dyspozycji 12 kanałów mono i 4 stereo, co daje w sumie 20 faktycznych źródeł, wzbogaconych o możliwość użycia kanału 21/22 poprzez złącze czincz lub minijack. Jednak nie zawsze taka możliwość jest. Zakładam więc, że mikser powinien nosić nazwę 20+, jeśli chodzi o najbardziej typowe zastosowania, bez konieczności podpierania się przejściówkami i kombinacjami. Jednak liczba ta, w stosunku do ceny produktu i tak jest bardzo rozsądna, biorąc pod uwagę, że jest możliwość ciągłego użycia konsolety z komputerem, na którym szybko można „podmiksować” nagrane kanały, utworzyć z nich grupę stereo, wrócić np. na kanał 21/22 i kolejno dogrywać następne instrumenty. Właściwie ten system pracy można zapętlać w nieskończoność i stworzyć dzięki temu studio zdolne nagrać wiele warstw źródeł. Można przy tym zadbać o odpowiedni monitoring dla muzyków, łącznie z dodaniem „do ucha” efektów przestrzennych dla osiągnięcia większego komfortu. Nawet, gdy nie ma się ze sobą komputera, a zadbało się zawczasu o kartę SD, można na szybko nagrać próbę/zarys/pomysł wielokanałowo. Dodatkową opcją, jaką oferuje Tascam Model 24, jest możliwość przesłania zwrotnie ścieżek z programu DAW, których bardziej zaawansowanej edycji, wraz z precyzyjną kompresją i korekcją, można dokonać właśnie z pozycji oprogramowania, ale mimo to „przepuścić” tak przygotowane ścieżki przez kanały Tascama, za pomocą którego można ostatecznie dokonać tuningu, używając EQ dostępnych na kanałach i zmiksować całość, korzystając z potencjometrów suwakowych. Jest to bardzo przyjemna metoda pracy. Dodatkowo można podłączyć własne efekty pod wyjścia MON1 i MON2, dzięki czemu zyskuje się dostęp do maksymalnie trzech procesorów efektowych, licząc wbudowany blok FX.
Tascam Model 24 to połączenie klasycznego miksera z funkcjonalnością komputerowego, wielokanałowego interfejsu audio oraz mobilnego rejestratora.
Podsumowanie
Czy 22-kanałowa konsoleta w roku 2020 roku jest jeszcze potrzebna? Oczywiście! Ponieważ praca realizatora dźwięku to nie tylko duże składy, zaawansowana edycja i obcowanie z outboardem za parędziesiąt tysięcy złotych. Kluczową kwestią, tuż przed właściwym nagraniem studyjnym, jest stworzenie maksymalnie dobrze brzmiącego i dopracowanego materiału demo. Najważniejsza jest prostota obsługi, ergonomia, przyzwyczajenia z pracy, które nie zaburzają tempa twórczego myślenia. Mikser Tascam Model 24 pozwala właśnie na takie potraktowanie spraw, nie przeszkadzając w sprawnym dokonywaniu nagrań w bardzo różnych warunkach i dalszej edycji dopasowanej do potrzeb. Wystarczy chwilę pomyśleć nad planowaniem sesji nagraniowej, a w głowie ułoży się myśl, że pomimo 22 dostępnych kanałów, mikser de facto oferuje dużo, dużo więcej.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Skowroński Muzyka i Technologia
